به گزارش سلامت نیوز به نقل از اعتماد، کارگران 6 معدن زغالسنگ کرمان با 2 هزار امضای اعتراضی، در پی ثبت شکایت در دیوان عدالت اداری هستند تا از این طریق، مدیران شرکت معادن زغالسنگ کرمان را وادار کنند که طرح طبقهبندی مشاغل را به درستی اجرا کرده و حق واقعی این کارگران را بپردازند.
طرح طبقهبندی مشاغل از ماههای پایانی سال 1398 در معادن زغالسنگ «هشونی»، «اصلی»، «هجدک»، «باب نیزو»، «همکار»، «آبنیل» و کارخانه زغالشویی تحت پوشش شرکت معادن زغالسنگ کرمان اجرا شده اما مستنداتی که این کارگران ارسال کردند، نشان میدهد که بیشترین مزایای حاصل از اجرای این طرح، به کارکنان بخش اداری این شرکت تعلق گرفته و سهم کارگران پیشروی و استخراج (معروف به کارگران تونل) از اجرای طرح بسیار ناچیز بوده است.
کارگران این معادن گفتند که تفاوت دریافتی کارگران تونل و کارکنان بخش اداری شرکت معادن زغال سنگ کرمان، دلیل اصلی جمعآوری امضا و تصمیم به ثبت شکایت در دیوان عدالت اداری کرمان بوده چون بخش اداری شرکت معادن زغالسنگ کرمان، حدود 300 نفرند که با اجرای طرح طبقهبندی مشاغل، دریافتیشان در مقایسه با رقمی که به مزد و مزایای کارگران معادن تحت پوشش این شرکت اضافه شده، حدود دو برابر بیشتر است.
این کارگران گفتند که نیمه آبان امسال، متن این طومار را برای جمعآوری امضا در محل معدن «هشونی» نصب کردند و قرار بود در سایر معادن هم نصب شود اما کمتر از 24 ساعت بعد از نصب این طومار در محل معدن هشونی، نیروهای حراست شرکت معادن زغالسنگ کرمان، این طومار را جمعآوری کردند و مجموعه مدیریتی شرکت در تلاش است که کارگران را از ثبت شکایت منصرف کند، چون اطمینان دارد که در صورت ثبت شکایت کارگران، دیوان عدالت اداری به نفع معترضان رای خواهد داد. در متن این طومار، خطاب به مدیریت شرکت معادن زغالسنگ کرمان، مدیرکل اداره کار و ریاست دیوان عدالت اداری استان کرمان آمده است: «ما امضاکنندگان، جمعی از کارگران شاغل در معادن شرکت زغالسنگ هستیم که با تحمل سختترین شرایط کاری، عمر خود را در اعماق زمین سپری کردهایم.
با کمال تاسف، طرح طبقهبندی مشاغل کنونی را کاملا معیوب، ناعادلانه و غیرقابل قبول میدانیم. این طرح بدون کوچکترین توجه به واقعیات عینی و خطرات ذاتی کار در معدن، تنها در پشت میز طراحی شده است. معیارهای سختی کار و شرایط محیطی که در این طرح آمده، هیچ تناسبی با خطرات واقعی چون ریزش، گاز گرفتگی، گرد و غبار معلق، رطوبت و فشار فیزیکی ندارد. امتیاز و ردهای که برای یک کارمند اداری درنظر گرفته شده که در محیطی کاملا ایمن و استاندارد کار میکند، بسیار بالاتر از ردهای است که برای یک کارگر استخراج در عمق صدها متری زمین با تهدید دایم حادثه، برایش تعیین شده است. این یعنی جان و سلامت ما برای طراحان این طرح ارزشی ندارد. هیچ کارگر باتجربه و صاحبنظری در طراحی و ارزیابی این طرح مشارکت داده نشده است. فرآیند امتیازدهی مانند یک جعبه سیاه است و هیچ کس به ما توضیح نداده که چرا شغلی با این سطح از خطر، چنین رده نازلی دارد.»
در ادامه متن این طومار، امضاکنندگان خواستار تعلیق اجرای طرح تا زمان بازنگری اساسی، تشکیل یک کارگروه مشترک متشکل از مدیران، کارشناسان مستقل و نمایندگان واقعی و منتخب کارگران برای ارزیابی مجدد همه مشاغل، اعلام عمومی و شفاف معیارهای امتیازدهی و محاسبات برای هر شغل، بازنگری در وزن معیارها و افزایش چشمگیر سهم، شرایط محیط کار و میزان خطر جانی در امتیاز نهایی شدهاند.
مستندات چه میگوید
کارگرانی که در بخش پیشروی و استخراج معادن زغالسنگ هشونی، اصلی، هجدک، باب نیزو، همکار، آبنیل و کارخانه زغالشویی تحت پوشش شرکت معادن زغالسنگ کرمان کار میکنند، تصاویری از فیش حقوقی خود و احکام کارگزینی برخی نیروهای اداری شرکت را ارسال کردهاند.
تاریخ فیشها و حکمها، قبل از اجرای طرح طبقهبندی مشاغل تا دو سال قبل است. کاهش گروه شغلی کارگران این معادن بعد از اجرای طرح طبقهبندی مشاغل از واضحترین تغییرات بعد از اجرای طرح و البته، یکی از مهمترین اعتراضات است چون همین گروه شغلی در تعیین مزد پایه و باقی مزایا تاثیرگذار است. فیش حقوقی یکی از کارگران معدن «آبنیل» که با قرارداد کار معین مشغول به کار بوده، نشان میدهد که این کارگر، در بهمن 1398 و تنها چند روز قبل از اجرای طرح طبقهبندی مشاغل، در گروه شغلی 11 بوده ولی بعد از اجرای طرح طبقهبندی مشاغل به گروه شغلی 2 تنزل پیدا کرده علاوه بر آنکه پیش از اجرای طرح، مزایایی ازجمله فوقالعاده جذب و فوقالعاده مسوولیت داشته که بعد از اجرای طرح، این مزایا را از دست داده و مجموع افزایش پرداختی برای این کارگر، بعد از اجرای طرح طبقهبندی مشاغل، کمتر از 400 هزار تومان است. تنزل گروه شغلی کارگران تونل شرکت معادن زغالسنگ کرمان درحالی است که تصویر حکم کارگزینی منشی مدیرعامل این شرکت نشان میدهد که این فرد، بعد از اجرای طرح طبقهبندی مشاغل، به گروه شغلی 17 ارتقا پیدا کرده و گروه شغلی مسوول کارگاه استخراج معدن هشونی هم به 16 رسیده درحالی که استادکار استخراج همین معدن در گروه 8 و کارگر تعمیرکار شارژ باتری و تعمیرات لکوموتیو تونلی همین معدن در گروه 9 قرار گرفتهاند.
کارگران معادن زغالسنگ تحت پوشش این شرکت زغالی البته غیر از بینصیب ماندن از مزایای طرح طبقهبندی مشاغل، با مشکلات دیگری ازجمله تعویق مزد ماهانه، عقب افتادن پرداخت حق بیمه کارگران و قطع و تعلیق بیمه درمانی کارگران به دلیل بدهی چند صد میلیاردی شرکت معادن زغالسنگ کرمان به سازمان تامین اجتماعی، وقوع حوادث در معادن تحت پوشش این شرکت و مصدومیت و مرگ کارگران به دلیل رعایت نشدن ضوابط ایمنی، مواجهند.
روز 7 آذر امسال، کارگران شاغل در معدن ابنیل (یکی از معادن تحت پوشش شرکت معادن زغالسنگ کرمان) به «اعتماد» گفتند که هنوز مزد مهر و آبان را دریافت نکردهاند و دوم آذر هم، بیمه درمانشان به دلیل پرداخت نشدن حق بیمه کارگران ازسوی شرکت معادن زغالسنگ کرمان، متوقف شده که بعد از واریز ارقام اضطراری به حساب تامین اجتماعی، بیمه کارگران تا نیمه آذر ماه تمدید شده است.
کارگرانی که در سکوت میمیرند
دو هفته قبل، به دنبال ریزش یکی از کارگاههای معدن پابدانای جنوبی (کانجویان) مصیب عبدلی که کارگرمسوول ایمنی این معدن بود، برای کنترل وضعیت گاز زغال، به عمق 600 متری زمین و داخل کارگاه محل ریزش رفت و چند ساعت بعد، تن بیجانش از این کارگاه بیرون کشیده شد. حالا اداره پزشکی قانونی استان کرمان در حال بررسی دلیل فوت مصیب است اما همکارانش گفتند که احتمال گاز گرفتگی این کارگر 37 ساله و پدر دو فرزند، خیلی زیاد است چون معدن زغال پابدانای جنوبی، یک معدن گازخیز است و با وجود آنکه تهویهاش هم از طریق دستگاههای ونتیلاتور بزرگ انجام میشده اما یک اتفاق معمول بعد از ریزش کارگاه، آزاد شدن حفرههای گاز پشت دیواره زغالی است که کارگر مسوول ایمنی، باید میزان گاز را بسنجد و با شلنگ حاوی هوای فشرده، گاز داخل کارگاه را تخلیه کند. از اول امسال تاکنون، مصیب، سومین کارگری است که در معبرهای تاریک معادن زغالسنگ کرمان جان میدهد. هژبر محمدی، کارگری بود که نیمه مهر امسال در معدن «اصلی» به دلیل ضربه زدن زغال کشته شد. مهدی محسن بیگی هم هفته آخر تیر امسال در دویل معدن گله توت زرند، زیر توده زغالی که از بالای کارگاه بر سرش میریخت، گیر افتاد و خفه شد.
چارههای بعد از جان باختن این کارگران هم البته نسخههای موقتی بوده که به درمان قطعی منجر نمیشود. بعد از کشته شدن مصیب، گروه بازرسی به معدن رفت تا علت وقوع حادثه را بررسی کند و از همان زمان، با دستور حوزه قضایی شهرستان کوهبنان، کارگاه محل وقوع حادثه تا عصر شنبه و به مدت یک هفته، تعطیل شد.
معدنی که جان مصیب را گرفت، یک معدن خصوصی بود و همکارانش میگویند در باقی معادن خصوصی زغالسنگ کرمان هم، وضع بهتر نیست و از معدنی مثال میزنند که راننده تونلش، 7 میلیون تومان مزد میگیرد و کارگر پیمانکاریاش 13 میلیون تومان مزد میگیرد و میگویند که در این معادن خصوصی که صاحبانش، خود را به هیچ ناظر و بازرسی جوابگو نمیدانند، گروه شغلی کارگر از 6 بالاتر نیست و این گروه شغلی، یعنی برای مزد و مزایای کارگر هیچ اتفاق بهتری نمیافتد. در معادن خصوصی زغالسنگ کرمان، حدود 5 هزار کارگر مشغول به کارند. کارگران شرکت معادن زغالسنگ کرمان، وقتی درباره وضع کار و دریافتی همکارانشان در این معادن خصوصی میشنوند، با اینکه همگی از یک رگ زغال جاری در استان برداشت میکنند، با اینکه همگی پیکور و چکش به دست میگیرند تا از سینه کوه زغال بگیرند، با اینکه همگی تجربه خزیدن در لایههای 40سانتی و 70 سانتی زغال و غرش کوه در ثانیههای پیش از ریزش و ایستادن در یک قدمی مرگ را دارند، ولی در وصف رنج همکارانشان در معادن خصوصی میگویند «در این معادن، بردهداری به شیوه نوین حاکم است.»