به‌نظر شما گاز داخل کپسول اکسیژن چیست؟ ممکن است تصور کنید که همان هوای معمولی درون سیلندر اکسیژن ذخیره شده است؛ اما این تصور درست نیست؛ چون در واقع سیلندرهای پزشکی حاوی اکسیژن با خلوص بسیار بالا (معمولاً ۹۹٪ یا بیشتر) هستند. این گاز برای درمان بیماران مبتلا به کمبود اکسیژن، در اتاق‌های عمل، بخش‌های مراقبت ویژه و همچنین در خانه استفاده می‌شود. توجه به استانداردهای خلوص و کنترل کیفیت در تولید این گاز ضروری است؛ زیرا وجود ناخالصی‌ها یا ترکیب اشتباه این گاز می‌تواند خطرآفرین باشد. در ادامه با گاز داخل کپسول اکسیژن و استانداردهای کیفیت آن آشنا می‌شوید و خطرات احتمالی استفاده از اکسیژن غیراستاندارد را بررسی می‌کنیم.

اکسیژن پزشکی چیست و چرا برای بدن انسان ضروری است؟

اکسیژن، مهم‌ترین عنصر برای فرایند تنفس سلولی و تولید انرژی در بدن است. در هوای معمولی، مقدار اکسیژن حدود ۲۱ درصد است؛ اما برای بیمارانی که به‌دلایل مختلف دچار کمبود اکسیژن شده‌اند، این مقدار کافی نیست. اکسیژن پزشکی با خلوص بالا (۹۳±۳٪ تا ۹۹٫۵٪) تولید و مصرف می‌شود. هنگام استفاده از کپسول یا دستگاه اکسیژن، این گاز مستقیماً به ریه‌ها وارد می‌شود تا خون بتواند اکسیژن کافی به بافت‌ها برساند و از بروز عوارضی مانند آسیب مغزی، خستگی یا نارسایی ارگان‌ها پیشگیری کند.

تفاوت اکسیژن پزشکی با هوای معمولی از نظر خلوص و ایمنی

اما طبق استانداردهای پزشکی، گاز داخل کپسول اکسیژن چیست؟ اکسیژن پزشکی باید طبق استانداردهای سازمان‌های سلامت خلوص بسیار بالایی داشته باشد. جدول زیر تفاوت‌های اصلی را نشان می‌دهد:

فرایند تولید و پر کردن گاز اکسیژن پزشکی چگونه است؟

گاز داخل کپسول اکسیژن از هوا استخراج می‌شود؛ اما با فرآیندی دقیق و چندمرحله‌ای خلوص آن به بالای ۹۹٪ رسانده می‌شود. برای این کار ابتدا هوای محیط در دستگاه‌های جداسازی اکسیژن فشرده شده و طی فرایند تقطیر جزءبه‌جزء در دمای بسیار پایین، نیتروژن و سایر گازها از آن جدا می‌شوند.

در مرحله بعد، گاز اکسیژن تحت فشار حدود ۱۳۵ تا ۱۵۰ بار در سیلندرهای فولادی یا آلومینیومی مخصوص تزریق می‌شود. هر سیلندر قبل‌از پر شدن بازرسی شده و از نظر نشت، زنگ‌زدگی، فشار و تاریخ کالیبراسیون کنترل می‌‌شود.

پس پاسخ دقیق به سؤال «گاز داخل کپسول اکسیژن چیست» این است: گاز داخل کپسول اکسیژن، اکسیژن فشرده پزشکی با خلوص بالا و عاری از هرگونه ناخالصی یا آلودگی شیمیایی است. در نهایت، کپسول‌ها پلمب و برچسب‌گذاری می‌شوند تا هنگام استفاده در بیمارستان یا منزل، ایمنی کامل برای بیمار تضمین شود.

مجموعه پارسان مد با بهره‌گیری از همین استانداردها، خدمات اجاره کپسول اکسیژن خانگی و پرتابل را با گاز پزشکی تأییدشده و ایمن ارائه می‌دهد.

استانداردهای کنترل کیفیت و خلوص گاز اکسیژن در مصارف پزشکی

کنترل کیفیت اکسیژن پزشکی بسیار اهمیت دارد؛ زیرا ورود ناخالصی‌ها یا کاهش خلوص می‌تواند سلامت بیمار را به خطر بیندازد. سازمان جهانی بهداشت (WHO) اعلام کرده است که اکسیژن تولیدشده به روش تقطیر هوای مایع باید حداقل ۹۹٫۵ درصد اکسیژن داشته باشد؛ در مقابل، دستگاه‌های PSA (تولید اکسیژن به روش فشار متناوب) باید اکسیژن با خلوص ۹۳٪ ± ۳٪ تولید کنند.

همچنین، اکسیژن‌سازهای خانگی باید خروجی اکسیژن حداقل ۸۲ درصد داشته باشند. براساس استانداردهای USP و FDA، سیلندرهای اکسیژن پزشکی باید قبل از هر بار پر شدن، شست‌وشو و تخلیه کامل شوند تا آلودگی و رطوبت از بین برود و برچسب‌های آن شامل تاریخ ساخت، فشار کاری و شماره سریال باشد. طبق گفته cylindertrainingservices.com

Most medical oxygen cylinders are designed to be transported on the highway system. Whether it is an Oxygen supply tank or a cylinder used in a home, it must get from point A to point B. All high pressure cylinders are required to have specific markings embedded on the cylinder for this transportation. There are currently 6 specific markings that the manufacturer places on the cylinder before it enters the users hands.

بیشتر سیلندرهای اکسیژن پزشکی برای حمل‌و‌نقل در بزرگراه‌ها طراحی شده‌اند. چه یک مخزن اکسیژن باشد و چه یک سیلندر مورد استفاده در خانه، باید از نقطه A به نقطه B منتقل شود. برای این حمل‌ونقل، تمام سیلندرهای فشار بالا ملزم به داشتن علائم خاصی هستند که روی سیلندر تعبیه شده‌اند. در حال حاضر 6 علامت خاص وجود دارد که سازنده قبل‌از رسیدن سیلندر به دست کاربر، روی آن قرار می‌دهد.

در «پارسان مد»، تمامی کپسول‌های اکسیژن خانگی و پرتابل دارای گواهی سلامت و برچسب‌گذاری دقیق هستند و از روش‌های استاندارد برای پر کردن سیلندرها استفاده می‌شود. این مجموعه همچنین امکان اجاره دستگاه اکسیژن‌ساز پرتابل با خلوص استاندارد را فراهم کرده تا بیماران در سفر نیز به اکسیژن با کیفیت دسترسی داشته باشند.

چرا باید از سیلندرهای دارای برچسب و تأییدیه معتبر استفاده کرد؟

برچسب‌ها و علائم روی سیلندر اکسیژن حاوی اطلاعات حیاتی مانند سازمان صادرکننده (مثلاً DOT یا ISO)، جنس بدنه (فولاد یا آلومینیوم)، نام سازنده، تاریخ تولید، فشار کاری و شماره سریال هستند. نبود هر یک از این اطلاعات، می‌تواند سیلندر را از چرخه مصرف خارج کند. طبق قوانین جدید سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، برچسب سیلندرهای پزشکی باید هشدار «مصرف فقط با نسخه پزشک» و نماد «سیگار نکشید، ویپ نکنید» داشته باشد تا خطرات ناشی از مصرف نادرست کاهش یابد. استفاده از سیلندرهای بدون برچسب یا دارای برچسب مخدوش می‌تواند نشان‌دهنده پر شدن غیرقانونی یا فقدان تست ایمنی باشد.

خطرات استفاده از اکسیژن غیراستاندارد و تأثیر آن بر سلامت بیمار

مصرف اکسیژن با خلوص یا کیفیت نامناسب می‌تواند خطرات متعددی ایجاد کند:

• آلودگی و عفونت: استفاده از سیلندرهای بدون گواهی ممکن است باعث ورود باکتری‌ها یا ذرات آلوده به سیستم تنفسی شود.
• سمیت اکسیژن (Hyperoxia): دریافت طولانی‌مدت اکسیژن ۱۰۰٪ می‌تواند به تحریک بافت ریه، آسیب اکسیداتیو و تشنج منجر شود. بنابراین اکسیژن باید طبق نسخه پزشک تنظیم شود و استفاده خودسرانه از آن به شدت منع می‌شود.
• استفاده از اکسیژن صنعتی: اکسیژن صنعتی معمولاً دارای خلوص ۹۰ تا ۹۵٪ است و ممکن است در خود آلودگی یا روغن داشته باشد، بنابراین تنفس آن برای بیماران خطرناک است. سازمان‌های سلامت تأکید می‌کنند که اکسیژن صنعتی هرگز نباید برای درمان استفاده شود.
• عوارض جانبی درمان طولانی: برخی بیماران ممکن است دچار خشکی بینی، سرفه، یا کاهش تحریک تنفسی شوند؛ لذا باید از ماسک یا نازل مناسب استفاده و مقدار جریان را مطابق تجویز تنظیم کرد.

سخن پایانی

بسیاری از بیماران برایشان سوال است که گاز داخل کپسول اکسیژن چیست. این گاز، اکسیژن پزشکی خالصی است که طبق استانداردهای جهانی تولید و نگهداری می‌شود. توجه به کنترل کیفیت، خلوص گاز و رعایت توصیه‌های ایمنی به بیماران کمک می‌کند تا از مزایای اکسیژن‌درمانی بدون نگرانی از خطرات احتمالی بهره‌مند شوند. اگر به‌دنبال منبعی مطمئن برای اجاره کپسول اکسیژن، اکسیژن‌ساز یا ماسک اکسیژن هستید، پارسان مد با ارائه تجهیزات استاندارد و پشتیبانی تخصصی، همراه شما خواهد بود.