به گزارش سلام نو، سواحل استان گیلان، به ویژه مناطق انزلی، رشت و آستانه اشرفیه، این روزها شاهد پدیدهای نگرانکننده هستند: افزایش چشمگیر مرگ و میر فوکها. این پستانداران دریایی که نماد حیات دریای خزر محسوب میشوند، به دلایل نامشخصی تلف شده و لاشههایشان توسط امواج خروشان دریا به ساحل آورده میشود.
این اتفاق در حالی رخ میدهد که فوک خزری، تنها پستاندار دریایی این پهنه آبی وسیع، از گونههای در معرض خطر انقراض به شمار میرود. کاهش جمعیت این حیوان طی دهههای اخیر، نگرانیهای جدی را در میان فعالان محیط زیست و کارشناسان دریایی ایجاد کرده است. هر مورد مرگ و میر فوک، ضربه جبرانناپذیری به بقای این گونه نادر وارد میکند.
عاشوری، یکی از کارشناسان محیط زیست، با ابراز نگرانی از این وضعیت، تاکید کرد که بیشترین میزان تلفات در سواحل مرکزی گیلان مشاهده شده است. وی افزود: «مواجه بودن دریا و جریانهای آبی، عامل اصلی انتقال لاشههای فوکهای تلف شده به ساحل است. این بدان معناست که مرگ این حیوانات در عمق دریا رخ میدهد و سپس طبیعت، آنها را به ما نشان میدهد.»
نکته حائز اهمیت این است که علت دقیق مرگ این فوکها هنوز مشخص نیست. کارشناسان در تلاشند تا با بررسی لاشهها و نمونهبرداریهای لازم، به سرنخهایی در این زمینه دست پیدا کنند. فرضیههای مختلفی مطرح است که از آلودگیهای زیستمحیطی و ورود مواد سمی به دریا گرفته تا بیماریهای ویروسی و حتی صید غیرمجاز را شامل میشود.
آلودگیهای نفتی و شیمیایی ناشی از فعالیتهای صنعتی و کشتیرانی در دریای خزر، همواره تهدیدی جدی برای حیات آبزیان بوده است. ورود پسماندهای انسانی و صنعتی به دریا نیز میتواند منجر به مسمومیت و بیماری در فوکها شود. تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی نیز میتواند با تاثیر بر اکوسیستم دریایی، سلامت این جانوران را به خطر اندازد.
علاوه بر این، شیوع برخی بیماریهای ویروسی در گذشته نیز باعث تلفات گسترده در میان فوکهای خزری شده بود. با این حال، تا زمان انجام آزمایشهای دقیق، نمیتوان به طور قطع در مورد علت اصلی مرگ و میرهای اخیر اظهار نظر کرد.
صید غیرمجاز نیز یکی دیگر از معضلاتی است که به طور مستقیم و غیرمستقیم بر جمعیت فوکها تاثیر میگذارد. گاهی اوقات، فوکها به طور ناخواسته در تورهای صیادی گرفتار شده و جان خود را از دست میدهند. همچنین، کاهش ذخایر ماهیان، به ویژه کیلکا که غذای اصلی فوکهاست، میتواند منجر به سوءتغذیه و ضعف این حیوانات و در نهایت مرگ آنها شود.
مسئولان محیط زیست استان گیلان از مردم و جوامع محلی درخواست کردهاند تا در صورت مشاهده لاشه فوکها در سواحل، از دست زدن به آنها خودداری کرده و مراتب را بلافاصله به ادارات محیط زیست اطلاع دهند. این اقدام میتواند به جمعآوری سریعتر لاشهها و انجام بررسیهای لازم کمک کند.
حفظ فوک خزری نه تنها برای تنوع زیستی دریای خزر اهمیت دارد، بلکه نشانهای از سلامت کلی این اکوسیستم آبی است. مرگ و میرهای اخیر، زنگ خطری جدی برای متولیان محیط زیست کشورهای حاشیه خزر است تا با همکاری یکدیگر، راهکارهای موثری برای حفاظت از این گونه ارزشمند و محیط زیست دریای خزر بیابند.
بررسیهای دقیق علمی، پایش مستمر جمعیت فوکها، کنترل آلودگیهای دریایی، و آگاهیبخشی به جوامع محلی، از جمله اقداماتی است که باید به طور جدی در دستور کار قرار گیرد تا بتوان از انقراض این پستاندار دریایی زیبا جلوگیری کرد.
امید است با تلاشهای مشترک و افزایش آگاهی عمومی، شاهد بازگشت سلامتی به دریای خزر و افزایش جمعیت فوکهای باشیم و دیگر شاهد مرگ و میرهای مرموز و نگرانکننده این موجودات دوستداشتنی نباشیم.
source