وجود خون در ادرار مردان (هماچوری) دلایل زیادی دارد، از جمله بزرگ شدن پروستات، عفونت دستگاه ادراری، سنگ کلیه و آسیب.

هماچوری ممکن است با چشم غیرمسلح قابل مشاهده باشد یا فقط با آزمایش ادرار تشخیص داده شود. در حالی که علت اغلب خوش خیم است (مضر نیست)، وجود خون در ادرار هرگز نباید نادیده گرفته شود، زیرا ممکن است نشانه یک وضعیت پزشکی جدی، از جمله سرطان باشد.
این مقاله به بررسی برخی از علل شایع و غیر معمول خون در ادرار در مردان می پردازد. این یک نمای کلی از نحوه تشخیص و درمان شرایط و همچنین زمان مراجعه به یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی را ارائه می دهد.

۱- عفونت مجاری ادراری

عفونت دستگاه ادراری (UTI) شایع ترین علت هماچوری، به ویژه عفونت های مثانه است.

عفونت دستگاه ادراری زمانی اتفاق می افتد که باکتری های روده از طریق مجرای ادرار وارد مجرای ادرار شده و مثانه را آلوده می کنند. بیش از ۸۰ درصد عفونت های دستگاه ادراری توسط باکتری اشریشیا کلی (E. coli) ایجاد می شود.

علائم عفونت مثانه عبارتند از:

خون در ادرار
درد یا سوزش ادرار
تکرر ادرار
مثانه خالی دارید اما هنوز احساس می کنید که باید ادرار کنید
فشار یا گرفتگی در کشاله ران یا پایین شکم

۲- جراحت

وجود خون در ادرار مردان حداقل در ۸۸ درصد از موارد ترومای دستگاه تناسلی رخ می دهد. در مردان، دستگاه ادراری تناسلی شامل کلیه ها، حالب ها، مثانه، مجرای ادرار، آلت تناسلی و بیضه ها می شود.
علل اصلی صدمات بی‌حجم به این قسمت‌ها عبارتند از کاهش سرعت (هنگامی که وسیله نقلیه به طور ناگهانی می‌ایستد)، جراحات گلوله و چاقو، افتادن، و ضربه‌های مرتبط با ورزش.

علاوه بر هماچوری، یک مرد مبتلا به ترومای دستگاه تناسلی ممکن است علائم دیگری از تروما را نیز داشته باشد، مانند:

درد پهلو ( پهلو و پشت شکم ).
درد شکم
کبودی پهلو یا شکم
شکستگی دنده
علائم آسیب کلیه ممکن است شامل هماچوری و همچنین موارد زیر باشد :

درد شکم راست یا چپ
درد کمر
کبودی و تورم شکم
علائم خونریزی داخلی، از جمله کاهش هوشیاری، سرگیجه، خستگی، تاری دید، فشار خون پایین، حالت تهوع و استفراغ
کاهش خروجی ادرار یا ناتوانی در دفع ادرار
تب
افزایش ضربان قلب و رنگ پریده و سرد پوست (علائم شوک)

۳- بزرگ شدن پروستات

هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) (اصطلاح پزشکی برای بزرگ شدن پروستات) وضعیتی است که در آن غده پروستات بزرگتر می شود.

علائم بزرگ شدن پروستات عبارتند از :

خون در ادرار
قطره چکان در پایان دفع ادرار
ناتوانی در دفع ادرار
ناتوانی در تخلیه کامل مثانه
از دست دادن کنترل مثانه (بی اختیاری ادرار)
تکرر ادرار در شب
ادرار دردناک
جریان ضعیف ادرار
زور زدن برای ادرار کردن
BPH سرطان نیست و داشتن BPH خطر ابتلا به سرطان را افزایش نمی دهد. BPH با افزایش سن شایع تر می شود. در واقع، بیش از ۹۰ درصد مردان بالای ۸۰ سال دارای بزرگی پروستات هستند.

۴- عفونت کلیه

عفونت کلیه یا پیلونفریت معمولاً توسط یک باکتری ایجاد می شود که کلیه ها را آلوده می کند. این می تواند یک عفونت حاد (کوتاه مدت) یا مزمن (به مدت سه ماه یا بیشتر) باشد.

بیشتر عفونت‌های کلیه توسط باکتری اشریشیا کلی (E. coli) ایجاد می‌شود که به طور معمول در روده شما زندگی می‌کند. عفونت معمولاً زمانی شروع می‌شود که باکتری وارد دهانه مجرای ادرار می‌شود و سپس از طریق دستگاه ادراری حرکت می‌کند و مثانه و سپس کلیه‌ها را آلوده می‌کند.

عفونت کلیه ممکن است با علائم زیر ظاهر شود:

چرک یا خون در ادرار
ادرار بدبو
تکرر ادرار
ادرار دردناک
درد در پشت، پهلو یا کشاله ران
تب بالا
لرز
تهوع و استفراغ

۵- سنگ کلیه یا مثانه

سنگ های کلیه رسوبات سختی هستند که از بلورهای کلسیم و اورات تشکیل شده اند که در داخل کلیه ها تشکیل می شوند. در مردان، سنگ ها همچنین می توانند در حالب ها و مثانه ایجاد شوند.

علائم اصلی سنگ کلیه یا مثانه عبارتند از :

خون در ادرار
درد پهلو
تهوع و استفراغ
تب و لرز
جریان ضعیف ادرار
ادرار دردناک
ناتوانی در دفع ادرار
سنگ‌های کلیه و مثانه می‌توانند با عوامل مختلفی مانند عفونت، ضربه، مسمومیت دارویی، بزرگ شدن سیاهرگ‌های مری (واریس) و نوشیدن آب کم ایجاد شوند. با این حال، همیشه مشخص نیست که چرا سنگ ها تشکیل می شوند.

۶- ورزش با شدت بالا

گاهی اوقات خون در ادرار مردان ممکن است پس از یک تمرین با شدت بالا رخ دهد. در بیشتر موارد، هماچوری بین چند ساعت تا سه روز پس از پایان تمرین شدید ادامه دارد. اگر بیشتر طول بکشد، احتمالاً علت زمینه‌ای دیگری در کار است

اگرچه ورزش استقامتی (مانند دویدن در مسافت طولانی) یک عامل خطر برای هماچوری است، محققان در این مطالعه به این نتیجه رسیدند که هماچوری بیشتر با شدت یک تمرین مرتبط است تا مدت زمان آن.

به غیر از خون در ادرار، هماچوری ناشی از ورزش نمی تواند علائم دیگری ایجاد کند.

علل دیگر خون در ادرار در مردان

سایر علل احتمالی خون در ادرار مردان عبارتند از :
داروها : این شامل پنی سیلین، رقیق‌کننده‌های خون مانند وارفارین، و همچنین برخی از دیورتیک‌ها، مسکن‌ها (تسکین‌دهنده‌های درد)، ضدبارداری‌های خوراکی و ضد تشنج‌ها می‌شود.

اپیدیدیمیت : این التهاب اپیدیدیم (لوله پیچ خورده ای که اسپرم را از بیضه ها دریافت و ذخیره می کند) است که اغلب به دلیل عفونت باکتریایی ایجاد می شود. علاوه بر خون در ادرار، ممکن است در منی نیز خون وجود داشته باشد.

اورکیت : این التهاب یک یا هر دو بیضه است که اغلب در کنار اپیدیدیمیت (معروف به اپیدیدیم-اورکیت) رخ می دهد. اورکیت علاوه بر هماچوری می تواند باعث درد بیضه، درد و سوزش در هنگام ادرار، تورم و تب شود.

علل غیر معمول و نادر

چندین بیماری نادر و اختلالات ژنتیکی وجود دارد که می تواند باعث ایجاد خون در ادرار مردان شود :

گلومرولونفریت : نوعی بیماری مزمن کلیوی که بر واحدهای فیلتر کننده کلیه ها به نام گلومرول تأثیر می گذارد.
نفریت لوپوس : عارضه بیماری خودایمنی لوپوس که کلیه ها را درگیر می کند.
بیماری سلول داسی شکل : یک اختلال خونی ارثی که باعث کم خونی، زردی، زردی چشم، سکته مغزی و سایر عوارض شدید می شود.
بیماری فون هیپل-لاندو : یک اختلال ارثی که باعث رشد غیر طبیعی عروق خونی و ایجاد تومور در کلیه ها، بیضه ها و ستون فقرات می شود.