همشهری آنلاین: حدود ۱۰ روز پس از امضای توافق صلح میان ارمنستان و جمهوری‌آذربایجان در کاخ‌سفید، سفر رئیس‌جمهور ایران به ایروان با دستورکارهای راهبردی ویژه‌ای همراه بوده‌است؛ رایزنی‌هایی که علاوه‌بر مناسبات دوجانبه، تحولات ژئوپلیتیک اخیر را در قفقازجنوبی نیز در کانون توجه قرار داده‌است.
مسعود پزشکیان صبح سه‌شنبه در دومین روز سفر به ایروان در حالی در محل کاخ ریاست‌جمهوری مورد استقبال رسمی نخست‌وزیر ارمنستان قرار گرفت که دوطرف رایزنی‌های مفصلی درباره پرونده‌های مشترک روی‌میز و همچنین دغدغه‌های ایران درباره تحولات اخیر در منطقه قفقازجنوبی داشته‌اند.
در شرایطی که گفته می‌شود گفت‌وگوی خصوصی سران دو کشور در ارمنستان بیش از دو ساعت به‌طول انجامیده، تاکید ایران بر ضرورت مدنظر گرفتن ملاحظات ایران در تفاهم‌های اخیر ایروان با باکو و واشنگتن از محوری‌ترین نکات مطرح در رایزنی‌های دوطرف بوده‌است.
در چنین شرایطی علاوه‌بر رایزنی‌های تهران و ایروان درباره تحولات اخیر در قفقازجنوبی، امضای اسناد همکاری مشترک و تبادل‌نظر درباره تقویت پیوندهای مشترک و گسترش‌های همکاری‌های فی‌مابین، از جمله در حوزه تجاری و اقتصادی، از اصلی‌ترین محورهای گفت‌وگوها میان میان‌های عالی‌رتبه ایران و ارمنستان بوده‌است.
هیات همراه رئیس‌جمهور چه کسانی هستند؟
هیات بلندپایه سیاسی – اقتصادی، رئیس‌جمهور را در سفر به ایروان و در ادامه مینسک همراهی می‌کنند که بیش از هر چیز نشان‌دهنده اهمیت راهبردی این سفر است.
سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه
فرزانه صادق مالواجرد، وزیر راه‌وشهرسازی
سیدرضا صالحی‌امیری، وزیر میراث فرهنگی
سیدمحمد اتابک، وزیر صمت
سید حمید پورمحمدی، رئیس سازمان برنامه و بودجه
نمایندگانی از بخش‌خصوصی ایران
برنامه‌های روز دوم
اجرای مراسم استقبال رسمی پاشینیان از رئیس‌جمهور ایران در کاخ ریاست‌جمهوری ارمنستان
امضای اسناد همکاری میان مقام‌های عالی‌رتبه ایران و ارمنستان
حضور پاشینیان و پزشکیان در نشست مطبوعاتی مشترک
انجام رایزنی‌های سران دو کشور در جریان نشست مشترک هیات‌های عالی‌رتبه ایران و ارمنستان
حضور رئیس‌جمهور در همایش تجاری ارمنستان و ایران
اسناد تازه همکاری‌های مشترک
امضای اسناد همکاری میان ایران و ارمنستان ازسوی مقام‌های عالی دو کشور، از مهم‌ترین دستورکارهای دومین روز سفر رئیس‌جمهور ایران به ارمنستان بود.
اقدام‌ها:
امضای بیانیه مشترک سفر ازسوی پزشکیان و پاشینیان
پزشکیان و پاشینیان چه گفتند؟
رئیس‌جمهور ایران و نخست‌وزیر ارمنستان در دومین روز این سفر در جریان نشست‌مطبوعاتی مشترک و همچنین نشست هیات‌های عالی‌رتبه دو کشور به بیان نکات مهمی پرداختند که در ادامه مهم‌ترین محورهای آن را می‌خوانید:
پزشکیان:
برون‌سپاری حل‌وفصل مسائل قفقاز به نیروهای فرامنطقه‌ای موجب پیچیده‌تر شدن شرایط منطقه می‌شود.
صلح در قفقاز برای ایران یک اولویت راهبردی است.
ما همواره با صراحت از تمامیت‌ارضی ارمنستان حمایت کرده‌ایم.
از مذاکرات صلح آذربایجان و ارمنستان حمایت می‌کنیم.
اراده قطعی ایران توسعه روابط با ارمنستان در همه ابعاد و ارتقای آن در سطح راهبردی است.
باور و اعتقاد ایران و رهبرمعظم‌انقلاب بر این است که روابط با ارمنستان باید قوی‌تر در همه زمینه‌ها توسعه یابد.
روابط ایران و ارمنستان در همه زمینه‌ها درحال گسترش است.
افزایش مراودات و رایزنی‌های مقام‌های دو کشور برای رفع موانع و مشکلات تحقق اهداف تعیین شده و اجرای اسناد فی‌مابین ضروری است.
پاشینیان:
بدون تردید ملاحظات ایران در ایجاد کریدور جدید رعایت خواهد شد.
ارمنستان نسبت به حفظ روابط دوستانه و تاریخی خود با ایران متعهد بوده و خواهد بود.
ایران و ارمنستان ظرفیت‌های متنوع و مکملی دارند که باید آنها را در راستای تامین منافع دوکشور به‌کار گیریم.
مرز مشترک با ایران برای ارمنستان از اهمیت مضاعفی برخوردار است.
همکاری با ایران در سایه حسن همجواری و حفظ و ارتقای روابط دوستانه، برای ارمنستان اهمیت راهبردی دارد.
ارمنستان آماده انعقاد سند راهبردی همکاری‌های بلندمدت میان دو کشور است.
نکات ویژه یک سفر راهبردی
رایزنی‌های ایران و ارمنستان در جریان سفر دو روزه رئیس‌جمهور به ایروان، با توجه به تحولات اخیر در منطقه دربردارنده نکات مهمی بود، از جمله:
تعهد ویژه طرف ارمنستانی
مباحث مطرح پیرامون موضوع راه‌اندازی کریدور زنگزور و ملاحظات ایران دراین زمینه، که از محورهای اصلی این سفر بود، با تعهد ویژه ایروان به تهران همراه بود، مبنی بر اینکه طرف ارمنستانی اطمینان داده‌است تهدیدی از خاک این کشور متوجه ایران نباشد.
رعایت ملاحظات ایران
تبیین موضع ایران درباره تحولات اخیر منطقه از نکات ویژه این سفر بود. براین اساس، تاکید پزشکیان مبنی بر ضرورت رفع نگرانی‌های ایران درباره حضور نیروهای ثالث در نزدیکی مرزهای مشترک، با تصریح پاشینیان همراه شد؛ «ملاحظات ایران درباره ایجاد کریدور زنگزور رعایت خواهد شد».
توافق درباره سند راهبردی
آمادگی تهران و ایروان برای نهایی‌سازی سند جامع همکاری راهبردی بین دو کشور را باید یکی از مهم‌ترین دستاوردهای سفر دو روزه رئیس‌جمهور ایران به‌حساب آورد؛ موضوعی که با تاکید سران دو کشور نیز همراه شد و گفته می‌شود این سند راهبردی به‌زودی نهایی خواهد شد.
گفت‌وگوهای خصوصی مفصل
یکی از موضوع‌هایی که در جریان حضور پزشکیان در ایروان توجه رسانه‌ها را به خود جلب کرد، گفت‌وگوهای مفصل پزشکیان و پاشینیان در دومین روز سفر بود. گفته می‌شود مذاکرات خصوصی دوطرف قرار بوده ۲۰ دقیقه باشد، اما حدود ۲ ساعت به‌طول انجامیده و نشان‌دهنده طرح مباحث راهبردی ازسوی دوطرف، به‌ویژه درباره تحولات اخیر در منطقه قفقازجنوبی است.
رایزنی‌های بخش‌خصوصی
سفر رئیس‌جمهور به ارمنستان، فرصت مناسبی برای توسعه همکاری‌های بخش‌خصوصی دوطرف و گسترش تعاملات اقتصادی – تجاری فی‌مابین ایجاد کرد. براین اساس هم بود که در دیدار مقام‌های دو اتاق بازرگانی ایران و ارمنستان، سازوکاری با هدف ارتباط مستقیم بین اتاق‌های دو کشور طراحی شد؛ سازوکاری که براساس آن، انتقال اطلاعات اقتصادی بین فعالان اقتصادی دو کشور امکان‌پذیر می‌شود.