آزمایش خون و ادرار، از مهمترین آزمایشهایی هستند که هر فرد باید حداقل 2 بار در سال برای انجام آنها به آزمایشگاه مراجعه کند. این 2 آزمایش با بررسی پارامترهای مختلف موجود در خون و ادرار میتوانند بسیاری بیماریها و مشکلات داخلی بدن را آشکار کنند. اگر مدتی است که مشکل گوارشی دارید، قسمت پایین معدهتان درد میکند یا تب دارید و همیشه خوابآلود هستید، آزمایش خون و ادرار اولین چیزی است که پزشک برای شما درخواست میکند.
آزمایش خون و ادرار توسط پزشک درخواست میشوند و تنها پزشک هم میتواند آنها را تفسیر کرده و طبق آنها درمانهای مورد نیاز را شروع کند. سوال بسیاری از افراد این است که آیا خواندن جواب آزمایش خون در منزل امکانپذیر است؟ آیا تفسیر جواب آزمایش ادرار در خانه معتبر است؟ در پاسخ به این سوال، باید بگوییم که خیر، تفسیر این آزمایشها در منزل هیچ اعتباری ندارد و باید این آزمایشها حتما به پزشک معالج ارائه شوند.
در این مورد یک سری راهنما وجود دارد که با مطالعه آنها میتوانید تا حدودی با پارامترهای موجود در برگه آزمایش آشنا شوید و این صرفا برای افزایش آگاهی شما است و نمیتواند جایگزین نظر پزشک شود. البته اگر فرصت مراجعه به پزشک و آزمایشگاه ندارید و نمیخواهید وقت زیادی را در این مراکز صرف کنید، یک راهحل وجود دارد که در ادامه این مطلب در مورد آن بیشتر توضیح خواهیم داد. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا با پارامترهای مختلف آزمایش خون و ادرار آشنا شوید.
تفسیر انواع آزمایش خون
آزمایش خون، شامل پارامترهای زیادی است که هر کدام اطلاعات مهمی در مورد وضعیت سلامتی و همچنین ابتلا به بیماریها به پزشک ارائه میدهند. آزمایش خون شرایط خاصی ندارد، اما بسته به اینکه هدف از انجام این آزمایش چیست ممکن است نیاز باشد که شرایطی را چند ساعت قبل از آزمایش رعایت کنید. برای مثال آزمایش قند یا چربی خون، آزمایشی است که انجام آن به چند ساعت ناشتایی نیاز دارد. اما برای شمارش گلبولهای قرمز یا آزمایش تیروئید نیازی به ناشتایی نیست. در ادامه چندتا از مهمترین و شایعترین انواع آزمایش خون را توضیح میدهیم:
آزمایش شمارش کامل خون یا CBC
این آزمایش با هدف شمارش گلبولهای خونی انجام میشود و شامل پارامترهای زیر است:
- شمارش پلاکت خون یا Plt
- شمارش گلبولهای سفید خون یا WBC
- شمارش گلبولهای قرمز خون یا RBC
- ارزیابی هموگلوبین یا Hb
- ارزیابی هماتوکریت یا Hct
هدف کلی از انجام این آزمایش، بررسی تعداد گلبولهای قرمز و سفید خون و همچنین کارایی آنها است. برای مثال این آزمایش برای افرادی که مشکوک به کمخونی، تالاسمی یا غلظت خون هستند درخواست میشود. بنابراین اگر با علائمی چون سردرد، سرگیجه، ضعف و بیحالی به پزشک مراجعه کردهاید، آزمایش شمارش کامل سلولهای خونی برای شما ثبت شده و در برگه آزمایش پارامترهای بالا را مشاهده خواهید کرد.
سنجش بیوشیمی خون
خون، مایع حیاتی بدن انسان است و تمام مواد شیمایی، هورمونها و مواد معدنی از طریق سلولهای آن در دسترس اندامهای مختلف قرار میگیرند. گلبولهای قرمز خون وظیفه حمل اکسیژن، کربن دیاکسید، هورمونها، ویتامینها، قند و … را برعهده دارند. مهمترین آزمایشهای بیوشیمی خون شامل موارد زیر هستند:
- آزمایش تیروئید و بررسی هورمونهای T3 و T4
- آزمایش لیپیدهای خون شامل Cholesterol، HDL، LDLو Triglycerides
- آزمایش قند خون شامل تست FBS و HbA1c
- سنجش عملکرد کلیهها شامل تست Ca، K، Na، BUN، Cr، Glu، Phos، Alb و Cl
- آزمایش آهن خون شامل تستهای serum iron، TIBC و serum ferritin
- سنجش عملکرد کبد و آسیبهای کبدی شامل تستهای Alb، AST، ALT، ALP، total bilirubin، direct bilirubin، TP، LD و AFP
- آزمایش بارداری شامل سنجش میزان هورمون BHCG
- چکاپ کامل بانوان
- چکاپ کامل آقایان
- تستهای انقعادی شامل تست PT، PTT و INR
- آزمایش الکترولیتهای خون شامل تستهای Ca، Na، Cl، K و P
- آزمایش هپاتیت
این موارد تنها بخش کمی از آزمایشهای خون هستند و تعداد این آزمایشها بسیار بیشتر است. آزمایش خون برای تشخیص بسیاری از سرطانها مثل سرطان ریه، سرطان تخمدان، سرطان پروستات و بیماریهای عفونی دیگر مثل ایدز و … نیز انجام میشود.
تفسیر فاکتورهای آزمایش ادرار
آزمایش ادرار، آزمایشی است که به صورت هدفمند اطلاعات ارزشمندی در مورد کارکرد کلیهها و همچنین سیستم ادراری بدن ارائه میکند. آزمایش ادرار برای دقت بیشتر باید با اولین ادرار صبحگاهی که حداقل هشت ساعت در مثانه باقی مانده است، انجام شود. پس روزی که قصد انجام این آزمایش را دارید، باید اولین ادرار صبحگاهی خود را برای انجام آزمایش جمعآوری کنید.
دقت داشته باشید که تفسیر جواب آزمایش ادرار در خانه امکانپذیر نیست و اطلاعاتی که در ادامه آمده است، صرفا با هدف افزایش اطلاعات شما است. این آزمایش همچنین برای بررسی برخی عفونتها یا مشکلات گوارشی هم درخواست میشود و شامل دو بخش است:
آزمایش آنالیز ادرار یا U/A
در این آزمایش ادرار از نظر بیوشیمیایی و ظاهری سنجیده میشود. از نظر ظاهری رنگ color و وضوح appearance و از نظر بیوشیمیایی موارد زیر در ادرار بررسی میشود:
- اسیدی یا قلیاییبودن ادرار یا pH
- پروتئین ادرار Pr
- بررسی کتونهای ادرار ketone
- وزن مخصوص ادرار specific gravity
- گلوکز ادرار Glu
- بررسی بیلیروبین ادرار bilirubin
- بررسی اوروبیلینوژن urobilinogen
همچنین در آنالیز ادرار وجود سلولهای اپیتلیال، گلبولهای سفید و قرمز، عوامل قارچی و باکتریایی و کستهای ادراری نیز بررسی میشود.
آزمایش کشت ادرار یا U/C
آزمایش کشت ادرار برای بررسی دقیقتر عفونتهای باکتریایی انجام میشود. در این تست نوع باکتری عامل عفونت مشخص شده و سپس آنتیبیوتیک مناسب برای کنترل این عفونت تعیین میشود. این آزمایش اهمیت زیادی دارد و به تجویز بهتر داروها و در نتیجه جلوگیری از مقاومت باکتریها کمک میکند. اگر آزمایش کشت ادرار دارید، حتما در مورد محدودیتهای دارویی پیش از آزمایش با پزشک و کارشناس آزمایشگاه صحبت کنید.
تفسیر آزمایش خون و ادرار در منزل با هومکا
چکاپ منظم و معاینه دورهای اهمیت زیادی در پیشگیری از بیماریهای مختلف و درمان به موقع آنها دارد. اما مشغله زیاد در عصر کنونی افراد را برای حضور به موقع در آزمایشگاه و مراجعه مجدد به آن برای دریافت نتایج، با مشکل مواجه کرده است. علاوه بر این، مراجعه حضوری به آزمایشگاه برای برخی گروههای حساس مثل زنان باردار، سالمندان و کودکان دشوار و ناممکن است. به همین دلیل امکان استفاده از این خدمات در منزل مشکلگشا و حتی ضروری است.
به همین منظور مجموعه هومکا ارائه خدمات آزمایش و ویزیت پزشک در منزل را برای ساکنان استانهای البرز و تهران و همچنین شهرهای تبریز، شیراز، اصفهان، قم، آمل، رشت و یزد امکانپذیر کرده است. با هومکا نمونهگیری آزمایش خون و ادرار در منزل بدون هیچ استرس و اتلاف وقتی انجام میشود. از بابت هزینه آزمایش هم هیچ نگرانیای وجود ندارد، زیرا هومکا خدمات آزمایشگاهی و پزشکی را تحت پوشش بیمههای پایه و تکمیلی انجام میدهد.
برای استفاده از خدمات هومکا کافی است با شماره 02191212348 تماس گرفته و یا به آدرس homeca.ir مراجعه کرده و درخواست خود را ثبت کنید. بعد از ثبت درخواست، کارشناسان هومکا برای هماهنگی وقت و همچنین یادآوری نکات مربوط به آزمایش با شما تماس گرفته و در موعد مقرر برای نمونهگیری به منزل شما مراجعه میکنند. در نهایت تفسیر جواب آزمایش ادرار در خانه در حساب کاربری شما بارگذاری شده و در دسترس شما قرار میگیرد.
منبع:
source