ارتودنسی یکی از روش‌های مؤثر برای اصلاح ناهنجاری‌های دندانی و فکی است که به دو نوع اصلی ثابت و متحرک تقسیم می‌شود. شناخت تفاوت‌های این دو روش به بیماران کمک می‌کند تا با مشورت متخصص ارتودنسی در مشهد یا شهر  محل سکونتشان، بهترین گزینه را بر اساس سن، نوع ناهنجاری و سبک زندگی خود انتخاب کنند. در این مطلب، به بررسی تفاوت‌های کلیدی بین ارتودنسی ثابت و متحرک از نظر عملکرد، کاربرد، مزایا و محدودیت‌ها می‌پردازد.

ارتودنسی ثابت چیست؟

ارتودنسی ثابت یکی از روش‌های رایج درمان ناهنجاری‌های دندان و فک است که در آن نگین ارتودنسی به‌طور دائمی (موقت اما طولانی‌مدت) روی دندان‌ها چسبانده می‌شوند.

این براکت‌ها با استفاده از سیم و کش به‌تدریج فشار لازم را برای حرکت دادن دندان‌ها به موقعیت صحیح وارد می‌کنند. ارتودنسی ثابت معمولاً برای درمان مشکلاتی مانند شلوغی دندان‌ها، فاصله بین آن‌ها، ناهماهنگی فک‌ها و بایت نامناسب استفاده می‌شود. طول درمان معمولاً بین ۱ تا ۳ سال است. رعایت بهداشت دهان و دندان در این دوره بسیار مهم است تا از پوسیدگی و التهاب جلوگیری شود.

به کدام ارتودنسی، ارتودنسی متحرک می گویند؟

ارتودنسی متحرک یکی از روش‌های درمان ناهنجاری‌های خفیف تا متوسط دندانی است که در آن از پلاک‌ها یا دستگاه‌های قابل جابجایی استفاده می‌شود. این وسایل معمولاً از پلاستیک شفاف یا ترکیبی از فلز و پلاستیک ساخته شده‌اند و بیمار می‌تواند آن‌ها را هنگام غذا خوردن یا مسواک زدن از دهان خارج کند.

ارتودنسی متحرک بیشتر در سنین کودکی و نوجوانی برای هدایت رشد فک یا اصلاح موقعیت دندان‌ها به‌کار می‌رود. مزیت اصلی آن سهولت در استفاده و نظافت است، اما نیازمند همکاری دقیق بیمار و استفاده منظم طبق دستور پزشک می‌باشد تا نتیجه مؤثر حاصل شود.

روش درمان؛ اولین تفاوت ارتودنسی ثابت و متحرک

همانطور که از نام این دو روش درمانی متوجه می شوید، ارتودنسی متحرک، این قابلیت را دارد که هنگام خواب، غذا خوردن و مسواک زدن از دهان خارج شود. درحالیکه در ارتودنسی ثابت، براکت‌ها با سیم روی دندان‌ها فیکس شده و تنها دندانپزشک می‌تواند آن را جابجا کند.

باید بدانید انتخاب روش ارتودنسی تنها با تشخیص پزشک امکان پذیر بوده و او شرایط بیمار را نیز برای انتخاب روش در نظر می‌گیرد. برای مثال اگر فرد زیر ۱۲ سال باشد چون رشد استخوان فک با سرعت بالایی همراه است، نیازی به قرار گیری دستگاه ارتودنسی برای طولانی مدت نیست. در حالیکه برای بزرگسالان، به دلیل تثبیت استخوان فک، درمان ناهنجاری با ارتودنسی متحرک، مشکل‌تر خواهدبود.

بررسی طول درمان در انتخاب روش ارتودنسی

بطور کلی، مدت درمان ارتودنسی ثابت در مقایسه با ارتودنسی متحرک کوتاهتر بوده و اثرگذاری بیشتری خواهدداشت. البته که مدت زمان لازم برای انجام ارتودنسی به میزان حرکت دندان‌ها و صاف شدن آن‌ها بستگی دارد.

به بیانی دیگر زمانی که فرد از نظر تکلم و بایت مشکلی نداشته باشد، پزشک تشخیص می‌دهد تا براکت و سیم‌های ارتودنسی را از روی دندان‌های او بردارد. در بسیاری از موارد دندانپزشک تشخیص می‌دهد که از الاینرهای شفاف به مدت ۲۲ ساعت در هفته استفاده شود تا دندان‌ها در موقعیت صحیح خود قرار بگیرند.

نوع عارضه؛ دیگر دلیل برای انتخاب ارتودنسی ثابت و متحرک

انتخاب بین ارتودنسی ثابت و متحرک به نوع و شدت عارضه دندانی بستگی دارد. ارتودنسی ثابت برای درمان ناهنجاری‌های متوسط تا شدید مانند شلوغی زیاد دندان‌ها، چرخش دندان، انحراف فک، بایت باز، کراس‌بایت و دیپ‌بایت مناسب است.

این روش دقت و کنترل بیشتری در حرکت دندان‌ها دارد. در مقابل، ارتودنسی متحرک بیشتر برای اصلاح ناهنجاری‌های خفیف مانند فاصله بین دندان‌ها، هدایت رشد فک در کودکان، یا نگهداری موقعیت دندان‌ها پس از درمان ثابت استفاده می‌شود. پزشک متخصص پس از بررسی وضعیت فک و دندان‌ها، مناسب‌ترین روش درمانی را انتخاب می‌کند.

تفاوت ارتودنسی ثابت با متحرک از نظر هزینه

اختلاف قیمت ارتودنسی ثابت با ارتودنسی متحرک به فاکتورهای زیادی بستگی دارد. اما با این حال هزینه ارتودنسی متحرک و ارتودنسی نامرئی، به نسبت ارتودنسی ثابت بالاتر خواهدبود. بطورکلی باید مواردی نظیر دستمزد پزشک، طول دوره درمان و میزان پیچیدگی عارضه را نیز در هزینه‌های برآورد شده موثر دانست.

فرق بین ارتودنسی متحرک با ارتودنسی از لحاظ شکل ظاهری

از جمله نگرانی‌های بیمارانی که با ناهنجاری در دندان‌ها با آن مواجه هستند، این است که می‌خواهند لبخندی زیبا داشته باشند. به همین خاطر است که ارتودنسی را انتخاب می کنند.

اما بسیاری از آن‌ها تمایل ندارند براکت و سیم‌های ارتودنسی روی دندان‌های‌شان دیده شود. در این شرایط، ارتودنتیست، روش ارتودنسی متحرک را پیشنهاد می‌کند تا هنگام صحبت کردن یا خندیدن، اثری از تحت درمان بودن فرد نباشد.

رعایت بهداشت در ارتودنسی ثابت ساده تر است یا متحرک

باتوجه به این که می‌توانید براکتها را در ارتودنسی متحرک از روی دندان‌ها بردارید، می‌توان به این نتیجه رسید که رعایت نکات بهداشتی در ارتودنسی متحرک ساده‌تر خواهدبود؛ زیرا امکان دسترسی مسواک و خمیر دندان، به قسمت‌های زیرین دندان بیشتر بوده و فضای دهان به طور کامل تمیز خواهدشد. ضمن اینکه می‌توان دستگاه ارتودنسی را با آب و مواد شوینده شستشو داد تا با بوی بد دهان مواجه نشوید.

کلام پایانی

در نتیجه، ارتودنسی ثابت و متحرک هرکدام مزایا و کاربردهای خاص خود را دارند. ارتودنسی ثابت برای اصلاح ناهنجاری‌های شدید و دقیق‌تر مناسب است، در حالی‌که ارتودنسی متحرک بیشتر در مراحل اولیه درمان یا برای اصلاحات جزئی کاربرد دارد.

انتخاب بین این دو روش باید با توجه به نوع مشکل، سن بیمار و نظر متخصص ارتودنسی انجام شود تا بهترین نتیجه درمانی حاصل گردد و زیبایی و سلامت دندان‌ها به‌درستی تأمین شود.

منبع

کپی لینک
لینک کپی شد