بابک آل‌آقا، رئیس انجمن علمی کایروپراکتیک ایران، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر درباره رشته کاربردی و تخصصی دکترای کایروپراکتیک گفت: دکترای کایروپراکتیک یک دوره تخصصی است که فعلاً فقط در آمریکا و کانادا به‌صورت چهار ساله تدریس می‌شود. متقاضیان ابتدا باید لیسانسی در یکی از رشته‌های مرتبط با پزشکی مانند آناتومی، فیزیولوژی یا زیست‌شناسی کسب کنند. سپس با گذراندن مراحل مصاحبه، در صورت پذیرش در دانشگاه‌های مربوطه، باید این دوره چهار ساله را طی کنند. پس از آن نیز لازم است در آزمون بورد شرکت کنند؛ آزمونی که برای ورود به هیئت علمی دانشگاه‌ها یا شرکت در دوره‌های فلوشیپ پزشکی الزامی است.

وی ادامه داد: در حال حاضر ۱۲۰ نفر عضو انجمن علمی کشور هستند که اغلب فارغ‌التحصیل آمریکا یا کانادا هستند. این رشته در حال حاضر در ایران تدریس نمی‌شود، اما با همکاری یکی از دانشگاه‌های علوم پزشکی، قرار است به‌زودی آموزش آن آغاز شود. فارغ‌التحصیلان خارجی این رشته پس از بازگشت به کشور، باید در آزمون بورد داخلی نیز شرکت کنند. در صورتی که نمرات مطلوب باشد و فرد پرونده شکایتی نداشته باشد، ابتدا مجوز موقت و سپس پروانه پنج‌ساله دریافت خواهد کرد.

درمان دردهای ستون فقرات بدون جراحی

آل‌آقا اذعان کرد: در مراکز تخصصی درمان اختلالات ستون فقرات، بیمارانی که به‌طور معمول کاندید جراحی هستند، با رویکردی علمی و متفاوت تحت درمان قرار می‌گیرند. بخش عمده‌ای از مراجعان، توسط جراحان معرفی شده‌اند، اما با اصلاح عملکرد ستون فقرات، می‌توان بدون نیاز به جراحی بسیاری از آن‌ها را درمان کرد.

وی افزود: در ابتدا معاینات بیومکانیکی تخصصی انجام می‌شود و سپس با استفاده از MRI و رادیولوژی، علت دقیق درد شناسایی می‌شود. تمرکز ما یافتن ریشه اختلال به‌جای صرف تمرکز بر ناحیه درد است. بسیاری از بیماران پس از طی دوره درمان، نه‌تنها از جراحی بی‌نیاز می‌شوند بلکه بهبود محسوسی در عملکرد دیسک و ستون فقرات خود مشاهده می‌کنند. این روش به‌ویژه برای مشاغل حساس مانند خلبانان، ورزشکاران حرفه‌ای و جراحان مؤثر بوده و بیماران پس از درمان به شغل خود بازمی‌گردند.

درمان دردهای مزمن با رویکرد بیومکانیکی

رئیس انجمن علمی کایروپراکتیک ایران اظهار داشت: با افزایش آمار مبتلایان به دردهای مزمن ستون فقرات، روش‌های غیر جراحی علمی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته‌اند؛ یکی از این روش‌ها، تنظیم عملکرد ستون فقرات بدون جراحی یا تزریق است. اختلالات بیومکانیکی در این ناحیه، می‌تواند منجر به مشکلاتی نظیر پارگی دیسک یا تنگی کانال نخاعی شود.

وی بیان کرد: ابتدا معاینات بیومکانیکال و بررسی‌های تصویربرداری مانند MRI یا CT-Scan انجام می‌شود. اگر مشخص شود اختلال قابل درمان است، از تکنیک‌هایی که تحت عنوان «درمان دستی» شناخته می‌شوند بهره گرفته می‌شود.

آل‌آقا متذکر شد: این تکنیک‌ها شامل مانیپولیشن (Manipulation) و موبیلیزیشن (Mobilization) هستند که اگرچه در فارسی به‌طور یکسان ترجمه شده‌اند، اما از لحاظ کاربرد و هدف، تفاوت اساسی دارند. این روش‌ها، علمی، غیرتهاجمی و بدون دارو هستند و هر یک متناسب با بخش خاصی از ستون فقرات استفاده می‌شود.

تفاوت علمی با روش‌های غیرمجاز

رئیس انجمن علمی کایروپراکتیک ایران در ادامه گفت: بسیاری از حرکاتی که در فضای مجازی تحت عنوان «شکستن قلنج» دیده می‌شوند، نه‌تنها علمی نیستند بلکه می‌توانند خطرناک باشند. متأسفانه برخی افراد بدون صلاحیت، با فشارهای نادرست باعث آسیب‌های جدی شده‌اند. درمان‌هایی که ما ارائه می‌دهیم، بر مبنای تشخیص دقیق و اصول علمی انجام می‌شود.

اصلاح ساختار بیومکانیکی با تجهیزات پیشرفته

آل‌آقا تصریح کرد: در کشورهای پیشرفته، درمان اختلالات ستون فقرات بدون جراحی، با روش‌های علمی و دقیق انجام می‌شود. در ایران نیز متخصصان این حوزه با بهره‌گیری از دانش بیومکانیک و تجهیزات خاص، مشکلاتی مانند کمردرد، تنگی کانال نخاعی و آسیب دیسک را درمان می‌کنند.

وی مطرح کرد: ابتدا منشأ اختلال با استفاده از MRI و معاینات بیومکانیکی شناسایی می‌شود. سپس درمان با روش‌هایی چون مانیپولیشن و موبیلیزیشن آغاز می‌شود. تخت‌های مورد استفاده نیز طراحی خاصی دارند که امکان اعمال نیروی کنترل‌شده را فراهم می‌کنند و استفاده از آن‌ها نیازمند آموزش تخصصی است.

رئیس انجمن علمی کایروپراکتیک ایران افزود: ما تلاش می‌کنیم با حداقل فشار، حداکثر اصلاح را در عملکرد ستون فقرات ایجاد کنیم و از جراحی‌های غیرضروری جلوگیری نمائیم. این رشته زیر نظر انجمن علمی کشور، وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی فعالیت می‌کند و جلسات بازآموزی ماهانه برگزار می‌شود. هنوز بسیاری از مردم با این شیوه درمانی آشنایی ندارند، در حالی‌که می‌تواند جایگزین مناسبی برای جراحی باشد.

هشدار درباره افراد فاقد صلاحیت

آل‌آقا اظهار داشت: متأسفانه افراد زیادی بدون داشتن مدرک معتبر، به نام کایروپراکتیک فعالیت می‌کنند که این موضوع باعث افزایش شکایت‌ها شده است. از آنجا که این افراد شماره نظام پزشکی ندارند، رسیدگی به شکایت‌ها از سوی نظام پزشکی با مشکل مواجه می‌شود.

مشارکت فعال در آموزش و آگاه‌سازی عمومی

آل‌آقا افزود: ما در انجمن علمی کاروپرکتیک ایران، ماهانه یک جلسه بازآموزی برگزار می‌کنیم که شامل مرور مقالات علمی، بررسی کیس‌های درمانی و تبادل تجربه میان پزشکان متخصص است. شرکت در این دوره‌ها برای اعضا امتیاز بازآموزی دارد.

وی در ادامه گفت: علاوه بر آموزش‌های تخصصی برای پزشکان، در حوزه آگاه‌سازی عمومی نیز فعال هستیم. به عنوان مثال، در سمینارهایی برای خلبانان شرکت‌های هواپیمایی یا ورزشکاران به‌ویژه کوهنوردان، درباره اثرات مثبت درمان‌های کایروپراکتیک بر آسیب‌های ستون فقرات سخنرانی‌هایی برگزار کرده‌ایم.

درمان اختلالات ستون فقرات با روش غیر تهاجمی

رئیس انجمن علمی کایروپراکتیک ایران اظهار داشت: در حال حاضر حدود ۱۲۰ پزشک مجاز در کشور فعالیت دارند که همگی دارای شماره نظام پزشکی و ارزیابی شده‌اند. از این میان، حدود ۴۰ تا ۵۰ نفر در مراکز درمانی سراسر کشور مشغول به کار هستند.

آل‌آقا خاطر نشان کرد: درمان اختلالات ستون فقرات با این رویکرد، یک روش علمی، ایمن و غیرتهاجمی است که می‌تواند در بسیاری از موارد جایگزین جراحی‌های پر ریسک و پرهزینه شود. توصیه اکید ما این است که از مراجعه به افراد بدون مجوز خودداری شود تا از بروز آسیب‌های جبران‌ناپذیر پیشگیری گردد.