به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایران، سخنگوی دولت از مردم خواسته که به پویش «25 درجه» بپیوندند، اما تولد این پویش نه به دیروز که به روزهای سرد زمستان برمی‌گردد؛ روزهایی که رئیس‌جمهوری در پویش «دو درجه کمتر» از مردم خواست برای جلوگیری از اتلاف انرژی وسایل گرمایشی خانه و محل کارشان را دو درجه کمتر کنند.
حتی در سال‌های گذشته نیز دولت‌های مختلف بارها و بارها از اهمیت صرفه‌جویی در مصرف انرژی سخن گفته‌اند، ولی گویا در پایه‌ریزی و اجرای استراتژی جمعی صرفه‌جویی در کشور چندان موفق نبوده‌ایم، شاید به این دلیل که هنوز مردم باور نمی‌کنند که منابع انرژی محدود است. این در حالی است که نگاهی به وضعیت امروز در مصرف منابع از برق تا آب و سوخت‌های فسیلی این موضوع را به اثبات می‌رساند.
سخنگوی دولت در یادداشتی بحران انرژی را فقط مختص کشورمان نمی‌داند. مهاجرانی «ناترازی انرژی به ویژه در فصل‌های اوج مصرف را یکی از چالش‌های کلیدی نظام حکمرانی ارزیابی می‌کند و با اشاره به این که در سال‌های اخیر افزایش مصرف برق و گاز، فشار مضاعفی بر شبکه‌های زیرساختی وارد کرده و در بسیاری از نقاط کشور، ما را در آستانه خاموشی و قطعی گاز قرار داده است از همراهی وزارت نیرو و توانیر با دولت برای راه‌اندازی «پویش ۲۵درجه» خبر می‌دهد و آن را به‌عنوان یک اقدام هوشمندانه و داوطلبانه برای کاهش مصرف برق در فصل گرم سال معرفی می‌کند.
با این همه مشارکت مسئولانه شهروندان و مصرف بهینه دو شاه‌کلید اصلی موفق بودن هر پویش به شمار می‌روند. روح‌الله ساعی جامعه‌شناس با اشاره به اهمیت پیوستن به این پویش می‌گوید: «به نظرم پیوستن به این پویش فراتر از یک اقدام فردی است. وقتی تعداد زیادی از افراد جامعه حرکتی عمومی انجام می‌دهند که جنبه اجتماعی هم دارد، رفته رفته آن عمل به هنجار اجتماعی تبدیل می‌شود و همین هنجارهای اجتماعی شیوه‌های رفتاری افراد را در جامعه مشخص می‌کند. یعنی در طول زمان همین هنجارها می‌تواند باعث انسجام اجتماعی در جامعه شود.»
این جامعه‌شناس با اشاره به اثرگذاری این پویش‌ها در افزایش سرمایه اجتماعی در جامعه می‌گوید: «وقتی گروهی یا جمعی از افراد جامعه هدف یا اهداف مشترکی داشته باشند و برای همان اهداف مشترک فعالیت می‌کنند، حس تعلق اجتماعی در جامعه افزایش پیدا می‌کند، حس همدلی، تعلق داشتن به یکدیگر و اهداف مشترک و این حس که ما فقط همدیگر را داریم و باید برای رفاه یکدیگر تلاش کنیم، باعث افزایش اعتماد اجتماعی می‌شود و همین موضوع سرمایه اجتماعی را هم افزایش می‌دهد.»
او با بیان اینکه چنین پویش‌هایی در ابعاد زیست محیطی هم جنبه‌های بسیار مثبتی دارد، می‌گوید: «پویش از یک طرف محیط زیستی است و از یک طرف نگاهی به آینده و نسل‌های بعدی دارد که همه این موارد در افزایش سرمایه اجتماعی اثرگذار هستند.» در بیشتر کشورهای دنیا مردم با واژه مصرف بهینه بیگانه نیستند، یعنی افراد جامعه از منابع طبیعی و منابع انرژی مسئولانه استفاده می‌کنند، زیرا معتقدند باید این منابع را برای نسل‌های آینده حفظ کنند.
ساعی با اشاره به اهمیت مسئولیت اجتماعی در جامعه می‌گوید: «از نظر مسئولیت اجتماعی باید نسبت به چنین پویش‌هایی حساسیت پیدا کنیم؛ اینکه از نظر اجتماعی و شهروندی، حقوقی داریم و در یک موضوع مشخص رفتاری می‌کنیم که منافع آن به کل جامعه می‌رسد، این یک امتیاز مهم است. در ادامه همین مسئولیت اجتماعی نگاهمان برای نسل‌های آینده است، نسل‌های آینده چه گناهی کرده‌اند که با انرژی‌های از بین رفته مواجه شوند، اینکه ما به خاطر سوء‌مدیریت فردی و اجتماعی، امکانات و ظرفیت‌های اکوسیستمی را بدون توجه به آینده از بین می‌بریم گناه آنها نیست.
بنابراین اگر نگاهمان این باشد که بعد از ما نسل‌های دیگری به این سرزمین خواهند آمد و باید سرزمین‌مان را با امکانات مناسب برای آیندگان حفظ کنیم، مسئولیت اجتماعی ما را بیش از پیش مشخص می‌کند. یکی از اصلی‌ترین دلایل عدم موفقیت کمپین‌های صرفه‌جویی در انرژی، کمبود آگاهی عمومی درباره اهمیت و تأثیرات مثبت این پویش‌هاست. بسیاری از افراد هنوز به درک عمیقی از ارتباط بین مصرف انرژی و محدودیت منابع نرسیده‌اند. بنابراین، آموزش و اطلاع‌رسانی مستمر درباره فواید صرفه‌جویی در انرژی و پیامدهای منفی مصرف بی‌رویه ضروری به نظر می‌رسد.»
این جامعه‌شناس معتقد است سیاست‌گذاران نیز باید از این پویش‌ها تأثیر بگیرند «وقتی سیاست‌گذاران متوجه می‌شوند که مردم در چنین پویش‌هایی همکاری دارند، به فکر آیندگان هستند و انرژی را درست مصرف می‌کنند. برای اینکه همه بتوانند به شکل عادلانه و برابر به منابع دسترسی داشته باشند باید سیاست‌گذاران امتیازات یا بسته‌های حمایتی را برای مشارکت‌کنندگان در چنین پویش‌های ملی در نظر بگیرند.» بر اساس برآورد وزارت نیرو فقط با رعایت «پویش ۲۵ درجه» می‌توان بار مصرفی شبکه برق در تابستان را تا هزار مگاوات کاهش داد؛ ظرفیتی معادل تولید یک نیروگاه بزرگ. این کاهش مصرف نه‌تنها از خاموشی‌ها جلوگیری می‌کند، بلکه به اقتصاد خانواده‌ها و پایداری شبکه نیز کمک می‌کند.
ساعی می‌گوید: «برای نهادینه کردن الگوی صحیح مصرف در جامعه، باید فرهنگ‌سازی را شروع کنیم، باید برنامه‌های آموزشی برای مدارس، دانشگاه‌ها و همه افراد جامعه برگزار شود تا مردم به اهمیت صرفه‌جویی در مصرف انرژی پی ببرند. می‌توانیم با بهره‌گیری از فناوری‌های جدید مانند سیستم‌های هوشمند مدیریت انرژی به افراد کمک کنیم تا مصرف خود را کنترل کنند. به نظرم با تلاش جمعی و برنامه‌ریزی مناسب، الگوی صحیح مصرف انرژی در جامعه نهادینه می‌شود و تاثیرات مثبت آن را می‌توانیم بر محیط زیست و اقتصاد کشور هم ببینیم.»