به گزارش سلامت نیوز به نقل از neurosciencenews، محققان نشانگری زیستی در مایع مغزی-نخاعی شناسایی کرده‌اند که می‌تواند بیماری پارکینسون را در مراحل اولیه با دقت بیش از ۹۰ درصد تشخیص دهد. آن‌ها با استفاده از فناوری ثبت اختراع‌شده‌ی حسگر مادون قرمز (iRS)، توانستند فرآیند تا خوردگی نادرست پروتئین آلفا-سینوکلئین (αSyn) را که عامل اصلی بروز این بیماری است، اندازه‌گیری کنند.
تشخیص زودهنگام از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا علائم بالینی پارکینسون معمولاً پس از آسیب مغزی گسترده و غیرقابل بازگشت ظاهر می‌شوند. فراتر از تشخیص، این فناوری می‌تواند روند توسعه و تأیید درمان‌های جدید برای پارکینسون را نیز تسریع کند.
-
تشخیص زودهنگام: اندازه‌گیری آلفا-سینوکلئین نادرست در مایع نخاعی می‌تواند با حساسیت و ویژگی بالای ۹۰ درصد، بیماری پارکینسون را پیش‌بینی کند.
-
فناوری پیشرفته: پلتفرم iRS، تا خوردگی غیرطبیعی پروتئین‌ها را شناسایی می‌کند؛ روشی که پیش‌تر برای تشخیص آلزایمر نیز اعتبارسنجی شده است.
-
پتانسیل درمانی: این نشانگر زیستی می‌تواند با نظارت بر پیشرفت بیماری، توسعه و ارزیابی درمان‌های جدید را تسهیل کند.
بیماری پارکینسون؛ چالشی جدی و غیرقابل توقف
بیماری پارکینسون یک اختلال عصبی است که معمولاً در مراحل پیشرفته بر اساس علائم بالینی، به‌ویژه اختلالات حرکتی، تشخیص داده می‌شود. در این مرحله، آسیب مغزی به حدی شدید است که قابل بازگشت نیست. علاوه بر این، به دلیل تنوع اشکال بیماری و همپوشانی علائم با سایر اختلالات، تشخیص آن دشوار و مستعد خطاست.
مکمل‌های دوپامین می‌توانند به‌طور موقت از دست دادن این ماده را جبران کرده و علائم را کاهش دهند، اما روند تخریب نورونی را متوقف نمی‌کنند.
نقش کلیدی پروتئین آلفا-سینوکلئین در پارکینسون
یکی از عوامل اصلی در بروز بیماری پارکینسون، تغییر ساختار پروتئین آلفا-سینوکلئین (αSyn) از شکل آلفا-مارپیچ به ساختار غنی از ورقه‌های بتا است.
پروفسور کلاوس گرورت، مدیر مؤسس مرکز ENOSE، توضیح می‌دهد:«این تغییر ساختار باعث چسبندگی پروتئین‌ها شده و منجر به تشکیل کمپلکس‌های بزرگ‌تر به نام الیگومر می‌شود. الیگومرها سپس رشته‌های فیبریلی طویلی را تولید کرده و در نهایت منجر به تشکیل اجسام لوی در مغز می‌شوند.»
فناوری پیشرفته‌ی iRS و اثبات کارایی بالینی
در دو گروه بالینی مستقل با مجموع ۱۳۴ شرکت‌کننده، محققان دانشگاه روهر بوخوم با همکاری شرکت betaSENSE نشان دادند که اندازه‌گیری تا خوردگی نادرست αSyn در مایع مغزی-نخاعی می‌تواند با دقت بالای ۹۰ درصد بیماری پارکینسون را شناسایی کند.
نمونه‌های مایع مغزی-نخاعی از بیماران در مراکز پارکینسون بوخوم (بیمارستان سنت جوزف) و کاسل (کلینیک پاراسلسوس-النا) جمع‌آوری شده بود. اندازه‌گیری‌ها با استفاده از فناوری پیشرفته iRS شرکت betaSENSE انجام شد.
betaSENSE پیش‌تر نیز فناوری iRS را با موفقیت برای تشخیص بیماری آلزایمر به کار گرفته بود؛ در آن پروژه، تغییر ساختار پروتئین Aβ تا ۱۷ سال پیش از بروز علائم بالینی بیماری، با دقت بالایی شناسایی شد.
پروفسور گرورت در این باره می‌گوید:«ما اکنون موفق شدیم همین رویکرد را برای شناسایی تغییر ساختار پروتئین αSyn در بیماری پارکینسون به کار ببریم.»
گامی بزرگ در توسعه درمان‌های جدید پارکینسون
علاوه بر کاربردهای تشخیصی، فناوری iRS پتانسیل قابل توجهی برای توسعه داروهای جدید علیه پارکینسون دارد.این فناوری می‌تواند به بررسی اثربخشی درمان‌های نوین در کارآزمایی‌های بالینی کمک کرده و روند تأیید آن‌ها را تسریع کند.
کشف این نشانگر زیستی جدید، امید تازه‌ای برای شناسایی زودهنگام و درمان مؤثرتر بیماری پارکینسون فراهم کرده است. ترکیب فناوری پیشرفته‌ی iRS با درک بهتر از سازوکارهای زیستی بیماری، می‌تواند آینده‌ی تشخیص و درمان پارکینسون را متحول کند.