به گزارش سلامت نیوز به نقل از همشهری، ماجرای آلودگی هوا هر سال در پاییز و زمستان گریبانگیر بسیاری از کلانشهرهای ایران ازجمله تهران است و هیچ راه گریزی هم برای مردم نیست چون هوا انتخابی نیست و افراد در محیط با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم می‌کنند؛ مشکلاتی که می‌تواند در کوتاه‌مدت به شکل عوارض و عفونت دستگاه تنفسی، آسم، سوزش و آبریزش بینی، سوزش و آبریزش چشم، سرفه، خس‌خس سینه و دشواری در تنفس و در درازمدت به شکل بیماری‌های مزمن مثل سرطان ریه، آلزایمر، پارکینسون و اختلالات روانی بروز کند یا حتی کودکان را هم در معرض انواع اختلالات اتیسم، رشد کم‌وزنی و ذهنی قرار دهد. این در حالی است که تهران به‌عنوان یکی از آلوده‌ترین شهرهای جهان مطرح است چون طرح جغرافیایی شهر که توسط کوه‌ها احاطه شده است، به‌ویژه در ماه‌های زمستان که وارونگی دما رخ می‌دهد، با تشدید آلودگی هوا همراه می‌شود.
آثار آلودگی هوا بر سلامت
اگرچه آلودگی هوا می‌تواند هر فردی را تحت‌تأثیر قرار دهد، اما برخی افراد به‌طور خاص در معرض خطر بیشتری قرار دارند ازجمله افراد مبتلا به بیماری آسم، افراد مبتلا به بیماری قلبی، افراد مبتلا به بیماری‌های تنفسی، افرادی که از نظر بدنی فعال هستند و در فضای باز ورزش می‌کنند، کودکان، سالمندان، افراد مبتلا به دیابت و زنان باردار.
به شاخص‌ها توجه کنید
دکتر حسن نوری، معاون پژوهش و آموزش سازمان اورژانس کشور درباره ملاحظات مهم مواجهه با آلودگی هوا می‌گوید: «زمانی که شاخص آلودگی هوا بین 100تا 150است بیماران خاص (مبتلایان به فشار خون، بیماران قلبی، دیابتی و…)، گروه‌های سنی ازجمله اطفال، سالمندان و مادران باردار نباید از خانه خارج شوند و باید در محیطی با پنجره‌های بسته قرار بگیرند. زمانی هم که این شاخص از 150بالاتر برود، این توصیه‌ها مشمول همه افراد است.»
کودکان را بغل کنید
معاون پژوهش و آموزش سازمان اورژانس کشور به یک نکته مهم درباره کودکان هم اشاره می‌کند که ممکن است در آلودگی هوا مورد غلفت قرار بگیرد. او توضیح می‌دهد: «هر چه افراد در سطح پایین‌تری قرار داشته باشند، در معرض آلودگی بیشتری قرار می‌گیرند. به همین دلیل توصیه می‌شود که درصورت ضرورت برای بردن کودکان به بیرون خانه، حتما آنها را بغل کنید. زمانی که کودک خودش راه می‌رود، غلظت آلاینده‌ها به شکل قابل توجهی در سطوح پایین بیشتر است.»
آسیب کلیوی یکی از پیامدهای ناخوشایند مرتبط با آلودگی هواست. آلاینده‌های هوا می‌توانند وارد جریان خون شوند و از آنجا که وظیفه اصلی کلیه‌ها تصفیه خون است، در روزهای آلوده هوا می‌توانند با انباشت مواد مضر در خود مواجه شوند. هرچه سطوح آلودگی هوا بیشتر باشد، شرایط وخیم‌تری برای کلیه‌ها ایجاد خواهد شد.
پوست به‌عنوان بزرگ‌ترین اندام بدن انسان می‌تواند تحت‌تأثیر آلودگی هوا قرار بگیرد. آلاینده‌های هوا می‌توانند به سلول‌های پوست آسیب برسانند و در توانایی این اندام برای ترمیم خود اختلال ایجاد کنند. این شرایط می‌تواند به پیری سریع‌تر پوست منجر شود.
میزان مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا در ایران حدود ۳۰تا ۳۵هزار نفر در هر سال است و سهم شهر تهران از مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا حدود 7هزار نفر است.
آلودگی هوا پس از استعمال دخانیات، دومین عامل اصلی مرگ‌های ناشی از بیماری‌های غیرواگیر محسوب می‌شود و با افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های حاد و مزمن و مرگ در ارتباط است.
بیماری‌های مرتبط
بیماری‌های تنفسی: شامل انسداد مزمن ریه (COPD)، آسم و برونشیت
مشکلات قلبی عروقی: خطر حملات قلبی و افزایش آریتمی و فشار خون
اثرات عصبی: زوال‌شناختی و خطر بیشتر برای بروز بیماری‌های عصبی مانند آلزایمر
سرطان: قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض آلاینده‌ها، به‌ویژه بنزن و فلزات سنگین، خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش می‌دهد.
مشکلات در باروری و رشد جنین: زنان باردار در معرض سطوح بالای آلودگی با خطر بیشتری برای تولد زودرس و وزن کم هنگام تولد در نوزادان مواجه هستند.
اهمیت برخی خوراکی‌ها
در شرایطی که هوا آلوده است، قرار نگرفتن در معرض آلاینده‌های سرطان‌زا یکی از مهم‌ترین توصیه‌هاست اما به‌گفته نوری، باید مصرف خوراکی‌های حاوی آنتی‌اکسیدان هم جدی گرفته شود. به‌گفته معاون پژوهش و آموزش سازمان اورژانس کشور «میوه‌های زرد، نارنجی و قرمز مانند پرتقال و لیموشیرین یا موز که در این فصل هم زیاد هستند، آنتی‌اکسیدان دارند. خوردن خود میوه هم بهتر از آب آن است چون یکسری سموم مثل سرب و جیوه وارد گوارش می‌شود و اگر میوه به شکل کامل خورده شود، به فیبر میوه می‌چسبند و دفع می‌شوند. مصرف انواع سبزی هم در هوای آلوده بسیار مؤثر است و در بین آنها جعفری بیشترین اثر را دارد.»