به گزارش سلامت نیوز به نقل از سایت دکتر نیلوفر فلاح، متخصص دندانپزشکی کودکان و نوجوانان، در مراقبت از دندان‌های کودکان، استفاده از دهانشویهها می‌تواند به عنوان یک ابزار مفید برای حفظ بهداشت دهان و دندان‌ها عمل کند. دهانشویه کودکان یکی از انواع محصولات بهداشت دهان و دندان است که برای تقویت ایمنی دندان کودکان و جلوگیری از ابتلا به بیماری های دهان و دندان مورد استفاده قرار می گیرد.
دهانشویهها معمولا یک محلول ضدعفونی‌کننده هستند که به منظور کاهش بار میکروبی موجود در حفره دهان مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ اما در عین حال ممکن است بعضی از دهانشویهها به خاطر مقاصد دیگری از قبیل خاصیت تسکین درد، ضد التهاب یا اثر ضد قارچی آنها برای بیمار تجویز شوند. اما آیا دهانشویهها برای کودکان مناسب هستند؟
استفاده از دهانشویهها برای کودکان نیازمند احتیاط است. توجه به ترکیبات موجود در دهانشویه و مشاوره با دندانپزشک می‌تواند به کاهش خطرات و حفظ سلامت دهان کودکان کمک کند.
مزایای استفاده از دهانشویه برای کودکان
استفاده از دهانشویهها در کودکان، به ویژه با نظارت و دستورالعمل دندانپزشک، می‌تواند به بهبود بهداشت دهان و دندان، کاهش پلاک و جلوگیری از بسیاری از مشکلات دندانی کمک کند. مزایای دهانشویه ها به شرح زیر است:
- دهانشویه می‌تواند به شستشوی ذرات غذا و باکتری‌ها از بین دندان‌ها و سطوح دهان کمک کند، جایی که ممکن است مسواک و نخ دندان به‌تنهایی نتوانند به‌طور کامل تمیز کنند.
- برخی از دهانشویهها حاوی فلوراید هستند که به تقویت مینای دندان و پیشگیری از پوسیدگی دندان کمک می‌کنند.
- بسیاری از دهانشویهها دارای ترکیبات ضد باکتریایی هستند که می‌توانند رشد باکتری‌های موجود در دهان را مهار کنند و به کاهش تشکیل پلاک‌های دندانی کمک کنند.
- با تامین فلوراید و کاهش باکتری‌های مولد اسید، دهانشویهها می‌توانند ریسک تشکیل پوسیدگی‌های دندانی را کاهش دهند.
- دهانشویهها می‌توانند به کاهش التهاب و ورم لثه کمک کرده و از بیماری‌های پریودنتال در کودکان جلوگیری کنند.
- استفاده منظم از دهانشویه می‌تواند به کاهش بوی بد دهان که ناشی از تجمع باکتری‌ها است، کمک کند.
خطرات و عوارض دهانشویهها برای کودکان
خطرات عمده مرتبط با استفاده از دهانشویهها برای کودکان موارد زیر می باشد:
- مسمومیت و عوارض جانبی: کودکان ممکن است به‌طور تصادفی دهانشویه را ببلعند. اگر دهانشویه حاوی الکل یا مقدار زیادی فلوراید باشد، این امر می‌تواند منجر به مسمومیت، تهوع، استفراغ و دیگر علائم ناخواسته شود.
- التهاب و ناراحتی: مواد شیمیایی موجود در برخی دهانشویهها می‌توانند باعث تحریک لثه‌ها و بافت‌های نرم دهان شوند. این تحریک ممکن است منجر به التهاب، سوزش و ناراحتی در نواحی متاثر شود.
- عدم تعادل میکروبی: استفاده مکرر از دهانشویه‌های ضدباکتری می‌تواند به تخریب تعادل میکروبیوم دهان منجر شود. این عدم تعادل ممکن است خطر بروز عفونت‌های دهانی و مشکلات دندانی را افزایش دهد.
- کاهش باکتری‌های مفید: میکروبیوم سالم دهان شامل باکتری‌های مفید است که به سلامت دهان کمک می‌کنند. استفاده مداوم از دهانشویه‌های قوی می‌تواند این باکتری‌ها را از بین برده و به ایجاد مشکلاتی مانند پوسیدگی دندان و بیماری‌های لثه منجر شود.
سن مناسب استفاده از دهانشویه برای کودکان
استفاده کردن از محلول شستشوی دهان برای کودکان بالای 6 سال توصیه می شود. در زمان استفاده کردن از دهان شویه والدین حتما باید حضور داشته باشند.
نکات مهم در انتخاب دهانشویه مناسب برای کودکان
در انتخاب دهانشویه مناسب برای کودکان، ویژگی‌های زیر باید مورد توجه قرار گیرد:
- دهانشویه‌های بدون الکل برای کودکان مناسب‌تر هستند؛ زیرا خطر بلعیدن را کاهش می‌دهند و عوارض جانبی ناشی از الکل را به حداقل می‌رسانند.
- وجود فلوراید: انتخاب دهانشویه‌هایی که حاوی فلوراید با دوز مناسب هستند می‌تواند به پیشگیری از پوسیدگی دندان کمک کند.
- عدم وجود مواد شیمیایی خشن: باید از دهانشویه‌هایی که حاوی مواد شیمیایی تحریک‌کننده یا خشن هستند پرهیز شود.
- طراحی ویژه: دهانشویه‌هایی که به‌طور خاص برای کودکان فرموله شده‌اند، معمولا دارای طعم‌های خوشایند و طراحی جذاب هستند که باعث تشویق به استفاده از آنها می‌شود.
- مناسب بودن برای سن: بررسی سن مناسب برای استفاده از محصول مهم است. برخی دهانشویهها برای کودکان زیر 6 سال توصیه نمی‌شوند.
- راهنمایی درباره استفاده: همراه با محصول، باید دستورالعمل‌هایی واضح برای مصرف و نحوه استفاده صحیح ارائه شود تا از استفاده نادرست جلوگیری شود.
- تایید دندانپزشکی: انتخاب محصولات دارای تاییدیه از سازمان‌های مرتبط با دندانپزشکی می‌تواند نشان‌دهنده کیفیت و ایمنی آنها باشد.
نحوه استفاده صحیح از دهانشویه برای کودکان
برای آموزش کودکان در مورد استفاده صحیح از دهانشویه، می‌توانید مراحل زیر را دنبال کنید:
- با کودک درباره اهمیت بهداشت دهان و دندان صحبت کنید و توضیح دهید که دهانشویه چگونه می‌تواند به حفظ سلامت دهان کمک کند.
- دستورالعمل‌ها: به کودک توضیح دهید که ابتدا باید دندان‌ها را مسواک بزند و سپس دهانشویه را استفاده کند.
- مقدار مناسب: مقدار مناسب دهانشویه (عموما حدود 10-15 میلی‌لیتر) را برای کودک اندازه‌گیری کنید و به او نشان دهید.
- غرغره کردن: به کودک یاد دهید که دهانشویه را در دهان بچرخاند و غرغره کند، بدون اینکه آن را ببلعد.
- مدت زمان: پیشنهاد دهید که این کار حداقل 30 ثانیه تا یک دقیقه ادامه یابد تا اثر بخشی به حداکثر برسد.
- تشریح روش تف کردن: به کودک یاد دهید که پس از استفاده از دهانشویه، آن را در سینک تف کند و از بلعیدن آن خودداری کند.
- راهنمایی در مورد تعداد دفعات: معمولا استفاده از دهانشویه یک یا دو بار در روز پس از مسواک زدن توصیه می‌شود. می‌توانید با دندانپزشک کودک مشورت کنید تا بهترین برنامه را تعیین کنید.
سوالات متداول
آیا دهانشویهها برای همه کودکان مناسب هستند؟
- خیر، دهانشویهها باید برای سن کودک و نیازهای خاص او مناسب باشند. برخی دهانشویهها برای سنین پایین توصیه نمی‌شوند.
چند بار در روز می‌توان از دهانشویه استفاده کرد؟
- معمولا دو بار در روز پس از مسواک زدن مناسب است، اما باید به دستورالعمل محصول و توصیه دندانپزشک توجه کرد.
آیا دهانشویه‌های بدون الکل برای کودکان ایمن‌تر هستند؟
- بله، دهانشویه‌های بدون الکل معمولاً برای کودکان ایمن‌تر هستند؛ زیرا خطر بلعیدن و عوارض جانبی کمتری دارند.
آیا استفاده از دهانشویه می‌تواند جایگزین مسواک زدن شود؟
- خیر، دهانشویه نمی‌تواند جایگزین مسواک زدن شود و باید به عنوان مکملی برای بهداشت دهان و دندان‌ها استفاده شود.
چه زمان‌هایی بهتر است از دهانشویه استفاده کرد؟
- بهتر است پس از مسواک زدن و استفاده از نخ دندان از دهانشویه استفاده کنید تا به پاکسازی کامل دهان کمک کند.
نتیجه‌گیری
استفاده از دهانشویهها می‌تواند به حفظ بهداشت دهان و دندان‌های کودکان کمک کند؛ اما باید با احتیاط و با در نظر گرفتن نکات مهم انتخاب و استفاده شود. با انتخاب دهانشویه مناسب و آموزش صحیح به کودک، می‌توان از مزایای این محصولات بهره‌برداری کرد و خطرات احتمالی را کاهش داد. توجه به سن کودک و نیازهای خاص او در انتخاب دهانشویه، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این راستا به متخصص دندانپزشکی کودکان مراجعه کرده و نیازهای خاص دهان و دندان کودکان خود را مطرح کنید تا بتواند به شما مناسب ترین دهانشویه را معرفی کند.