خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها – بهرام قربانپور: خودم را به ایستگاه لاهیجان رساندم و سوار خودروی خطی شده و رشت را به سرزمین و خاستگاه چای کشور ترک کردم و دیری نپایید که دشت‌های مخملی شکل باغات چای پیش چشمان سبز شد.
از مرکز شهر لاهیجان مسیر حرکت را به سمت «بارکوسرا» ادامه دادم، روستایی که پس از یک دوره فعالیت‌های جهادگونه طلبه دهه هفتادی به تحول عظیم فکری و فرهنگی رسیده است.
قهوه خانه نشینی تا مسجد نشینی
«بارکوسرا» از توابع بخش رودبنه لاهیجان که بیش از ۵۰۰ خانوار جمعیت را در خود جای داده و درآمد اغلب روستاییان کشاورزی و باغداری است، این روستا چند سالی است تا با فعالیت‌های فرهنگی و جهادی یک طلبه جوان دهه هفتادی وارد فاز جدیدی از سبک زندگی روستایی شده، سبک زندگی که از هدر دادن وقت و قهوه خانه نشینی به اُنس با خدا و مشارکت در کارهای فرهنگی و مذهبی روستانشینان بارکوسرا تغییر وضعیت پیدا کرد.
بعد از ساعتی به روستا رسیدم، فضای آرام و پرنشاطی در روستا حاکم بود؛ فضاسازی محیطی کوچه‌ها و معابر همه چیز از یک منطقه فرهنگی و مذهبی روایت می‌کرد، منطقه‌ای که حاج رضا قنبری با بکارگیری جوانان و مردم به آن هویت فرهنگی بخشیده است.
وارد مسجد روستا شدم، جوانی با رویی گشاده و لبی خندان به استقبال ما آمد، نامش «رضا قنبری» بود، طلبه جوانی که ابتکار خلاقانه و روحیه جهادیش سبب شده تا یک روستا «مسجد نشینی» را به بساط قهوه خانه نشینی ترجیح دهند.
رضا که یک جوان دهه هفتادی است، از زمانی که به عنوان امام جماعت وارد روستای بارکوسرای لاهیجان شده تلاش کرده با ارتباط گیری با مردم به ویژه نوجوانان و جوانان، مسیره تازه ای از سبک زندگی اسلامی را در روستا پیش روی روستاییان ترسیم کند، مسیری که شاید تا یک دهه دیگر اثرات و نتایج مثبت آن پدیدار شود.
فقر فرهنگی در روستاهای گیلان
این جوان دهه هفتادی در حالی که کتاب‌های کتابخانه کوچک مسجد را نظم می‌داد، تا خودش را برای یک گفتگوی صمیمی آماده کند، می‌گوید: حدود ۶ سالیست که در روستای بارکوسرای لاهیجان مشغول فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی هستم.
این طلبه جوان که بیش از یک دهه فعالیت‌های تبلیغی و فرهنگی انجام می‌دهد، ادامه داد: انجام فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی نیازمند روحیه جهادی است به ویژه که این فعالیت‌ها در روستاها و مناطق صورت گیرد.
حجت الاسلام قنبری، فقر فرهنگی و دینی را از چالش‌های مهم روستاهای گیلان عنوان کرد و گفت: فقر فرهنگی و معنوی در روستاهای گیلان بیداد می‌کند و این پدیده به شدت روی سبک زندگی افراد تأثیر گذاشته از این رو مهم‌ترین گام را برای تغییر نگرش مردم در روستای بارکوسرا برداشتیم.
مانور اقتصادی و ایجاد فضای کسب و کار و بهبود وضعیت معیشت و اقتصاد در روستای بارکوسرای لاهیجان گام نخست این طلبه دهه هفتادی بود که با ایجاد غرفه نمایشگاه عرضه محصولات بومی روستا رقم خورد و مورد استقبال ویژه روستاییان قرار گرفت، تا جایی که نیمی از مردان قهوه خانه نشین روستا را از پای دود قلیان‌ها و سیگار به سمت کار و تلاش و کسب روزی حلال کشاند.
رفته رفته با فعالیت جهادی و فرهنگی این طلبه جوان، مسجد بارکوسرای لاهیجان به محل تجمع جوانان، نوجوانان و اهالی محل تبدیل شد، مسجدی که چراغش در سال ۱۲ ماه فقط ده شب محرمش روشن می‌شد حالا در سه وعده با حضور مردم نماز اقامه می‌شود.
چالش جدی تعطیلی مساجد در روستاها
به قدری گرم صحبت با رضا بودم که چایمان یخ بست، صحبت‌هایش دل نشین، آموزنده و توأم با دردهای مردم زمان بود، مردمی که درگیر و دار مشکلات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی، از «معنویت» دلسرد شده‌اند و شاید به قول رضا فقدان فعالیت‌های فرهنگی و مذهبی و نبود پاسخگویی مناسب برای شبهات، آنها را در این مسیر طرد و رها کرده است.
حجت الاسلام قنبری با ابراز نگرانی از تعطیلی مساجد در روستاها، این مسئله را یک چالش بزرگ فرهنگی و اعتقادی دانست و بیان کرد: تعطیلی مساجد در روستاها یک خلأ بزرگ فرهنگی است که باید سازوکارهای فرهنگی پر شود.
این فعال فرهنگی و تبلیغی وقتی دید نمی‌تواند با برخی بزرگترهای روستا به اجماع فرهنگی برسد، با رویکرد «تربیتی» پا به مدرسه و محیط آموزشی گذاشت و در این مسیر هم با برخی کارشکنی‌ها مواجه شد اما کوتاه نیامد و حتی از زمان زنگ تفریح هم برای تبلیغ دین، ترویج معارف اسلامی و پاسخگویی به شبهات نگذشت و رفته رفته نسل جوان و نوجوان دل زده از معنویت، با ارتباط گیری خلاقانه و هوشمندانه این طلبه جوان تغییر نگرشی شگرف در زندگی فردی و اجتماعی آنها به وجود آمد، نگرشی که بعدها از دل آنها پاسدار و بچه حزب الهی رویش کرد.
پیوند «میم ها» برای خنثی سازی «مین ها»
این طلبه جوان گیلانی که با در کنار هم قرار دادن «میم ها»، حلقه اتصال محکمی بین مدرسه، منزل و مسجد ایجاد کرده، می‌گوید: ارتباط دوستانه و صمیمی با بچه‌ها فرصتی را فراهم کرده تا ارتباط خانواده‌ها با مساجد قدرت و قوت بیشتری به خود بگیرد و فعالیت‌های فرهنگی و مذهبی در مسجد روستا رونق ویژه پیدا کند.
حاج رضا که با پیوند «میم ها» دنبال حذف «مین ها» از مسیر جامعه کوچک روستایی بوده، معتقد است؛ پیوند مدرسه، منزل، محله و مسجد می‌تواند جلوی بسیاری از ناهنجاری‌ها و چالش‌های اخلاقی و تحرکات ضد دینی و اعتقادی را بگیرد.
این فعال فرهنگی و تبلیغی، ایجاد صندوق قرض الحسنه در روستا را یکی دیگر از اقدامات مثبت در راستای اعتمادسازی عمومی جهت حل مشکلات برشمرد، که با کمک خیرین و مسؤولان در طول سال گره‌های بسیاری از مردم را با ارائه تسهیلات خرد گشوده شد و این مسیر تا توانمندسازی جامعه روستایی ادامه دارد.
از تهیه جهیزیه نوعروسان گرفته تا لوازم ضروری برای افراد، تعمیر و مرمت خانه‌های فرسوده و مشارکت در امورات خیر تنها گوشه‌ای از اقداماتی است که در روستای بارکوسرای لاهیجان به واسطه یک طلبه دهه هفتادی صورت گرفته و مسیر جهاد گره گشایی مردم همچنان ادامه دارد.
قهوه خانه نشینی در روستای بارکوسرای لاهیجان و روستاهای اطراف به گونه‌ای است که افراد تا پاسی از شب وقت خود را در قهوه خانه‌ها به بطالت می گذارنند و این مسئله خود پایه گذار بسیاری از آسیب‌های فرهنگی، اخلاقی و اجتماعی بوده تا جایی که اشاعه فرهنگ «قهوه خانه نشینی» در بارکوسرا بر روحیه اعتقادی و معنوی روستا تأثیر منفی گذاشته و پایه و اساس بنیان بسیاری از خانواده‌ها بر اثر این فرهنگ اشتباه، دچار از هم پاشیدگی شده است؛ در چنین شرایط بحرانی طلبه جوان دهه هفتادی وارد عرصه تبیین گری و جهاد فرهنگی شد تا معصومیت از دست رفته را به روستا برگرداند.
لزوم روایتگری فعالیت‌های فرهنگی
حلقه مفقوده و شکاف معنایی بین جامعه رسانه‌ای با فعالان فرهنگی و تبلیغی سبب شده تا بسیاری از کارهای جهادگونه فرهنگی و تبلیغی در پستوهای شهر و روستا لای دفاتر ذهنی افراد خاک بخورد، مسئله‌ای که آقای قنبری روی آن صحه گذاشت و تأکید کرد: اصحاب رسانه، قلم و اندیشه باید در کنار فعالان فرهنگی و مذهبی قرار گیرند و با تولید محتوای فاخر و ارزشمند اقدامات جهادی را روایت گری و تبیین گری کنند.
این طلبه جوان گیلانی علاوه بر دغدغه فرهنگی، دغدغه فرزند آوری هم دارد و می‌گوید: افراد تمایل چندانی به فرزند آوری ندارند و حتی پنجره تک فرزندی هم در حال بسته شدن است و این بی رغبتی برای فرزند آوری یک هشدار بزرگ به شمار می‌رود، هشداری که در آینده نزدیک کشور را به چالش جمعیتی مواجه می‌کند و باید برای این مساله چاره ویژه ای اندیشید.
اثر وضعی سفر معنوی
این طلبه دهه هفتادی که تاکنون بیش از ۱۰ اتوبوس از اهالی بارکوسرا را روانه سفر زیارتی کربلا کرده است، گفت: اثر وضعی و معنوی یک سفر زیارتی به ویژه کربلای معلی از ده‌ها کار فرهنگی دیگر بیشتر است و بسیاری از افراد در این سفرها، مسجدی و نمازخوان شدند و عده‌ای هم مشروبات الکلی و سیگار را کنار گذاشتند و مسیر زندگی آنها دچار تحول معنوی و اعتقادی شد.