انتخاب: گای آصف در روزنامه یدیعوت آحارونوت نوشت: در طی ماه‌های اخیر، چندین شهروند اسرائیلی دستگیر و به برقراری ارتباط با عوامل ایرانی متهم شده‌اند. به نظر می‌رسد که انگیزه‌های اصلی این افراد تنها دلایل مالی نبوده و عواملی مانند مشکلات شخصی، ایدئولوژی، و خودبزرگ‌بینی نیز در آن نقش داشته‌اند.

در ادامه این مطلب آمده: واحد‌های ضد تروریسم و بازرسان امنیتی اسرائیل در حال پیگیری پرونده‌هایی هستند که طی آن حدود ۲۰ نفر به ارتباط با دشمن و حتی ارائه کمک به آن در زمان جنگ متهم شده‌اند؛ برخی از این موارد می‌تواند مجازات اعدام یا حبس ابد را برای مرتکبان در پی داشته باشد. در این گزارش به بررسی انگیزه‌های روانشناختی و شخصیتی این افراد پرداخته و به طور خاص به چهار انگیزه اصلی یا به اصطلاح “چهار گناه” شهروندان اسرائیلی یعنی پول، افت جایگاه و شخصیت، خودبزرگ‌بینی و ایدئولوژی اشاره می‌کنیم.

به نظر می‌رسد که برای برخی از این افراد، پیشنهادات مالی به اندازه کافی وسوسه‌کننده بوده و آنها را متقاعد ساخته تا برای انجام مأموریت‌های محول شده از سوی ایران، همکاری کنند. گروهی دیگر نیز به دلیل عدم ثبات شخصیتی یا مشکلات خانوادگی، تسلیم پیشنهاد‌های مشابه شده‌اند.

همچنین، می‌توان به فعالیت‌های چندین گروه و شبکه اشاره کرد که برخی از آنها شامل افرادی بوده که به تازگی به اسرائیل مهاجرت کرده‌اند و هنوز در جامعه اسرائیل مورد پذیرش قرار نگرفته اند. در نهایت، شبکه‌های جاسوسی ایرانی از تکنولوژی برای دسترسی به افراد در سراسر جهان استفاده می‌کنند و از این رو نباید از تأثیر بالقوه تخریبی این نفوذ‌ها غافل شد.

در مجموع، اگرچه انگیزه‌های مالی در رأس بسیاری از این اقدامات قرار دارد، اما عوامل روانشناختی و اجتماعی نیز در تصمیم‌گیری این افراد برای خیانت به کشور خود نقش بسزایی دارد.

در تحقیقات صورت‌گرفته، به طور خلاصه دلایل اصلی جذب این افراد به همکاری با ایران، به چهار عامل عمده تقسیم شده‌اند که این عوامل عبارتند از:

۱. پول: مهم‌ترین و رایج‌ترین انگیزه برای بسیاری از این افراد، انگیزه مالی بوده است. بسیاری از متهمان در شرایط مالی دشواری قرار داشته و پیشنهادات مالی از سوی عوامل ایرانی، آنها را وسوسه کرده است. موتی مامن، که یک بازنشسته ۷۲ ساله است و به دلیل مشکلات مالی در تلاش بود تا زندگی خود و همسرش را تأمین کند، نمونه‌ای از این دست افراد است. این گونه افراد، با وعده‌های مالی، به همکاری با ایران کشیده شده‌اند.

۲. افت جایگاه اجتماعی و شرایط روحی: برخی از افراد به دلیل مشکلات عاطفی و روحی، احساسات منفی و خود بی‌ارزش انگاری پیدا کرده‌اند و این موضوع آنها را به سمت همکاری با دشمن سوق داده است. این افراد به دلیل نارضایتی از وضعیت خود، در معرض جذابیت پیشنهاد‌هایی قرار می‌گیرند که به ظاهر می‌تواند موقعیت اجتماعی آنها را بهبود ببخشد.

۳. خودبزرگ‌بینی و جاه‌طلبی: در برخی از موارد، افراد برای به دست آوردن مقام و قدرت بیشتر، دست به خیانت به کشورشان می‌زنند. این افراد که گاهی احساس می‌کنند شایسته جایگاهی بهتر از چیزی هستند که در جامعه یا کشور خود دارند، ممکن است همکاری با ایران را به عنوان راهی برای رسیدن به اهداف خود ببینند.

۴. ایدئولوژی: ایدئولوژی یکی از عوامل مهم در جذب این افراد به همکاری با ایران بوده است. در برخی از موارد، افرادی که احساس می‌کنند به هیچ‌وجه به کشور خود وفادار نیستند و با ایدئولوژی حاکم بر جامعه اسرائیل موافق نیستند، به راحتی به گروه‌های بیگانه ملحق می‌شوند. این افراد که ممکن است به دنبال تغییرات عمده در کشورشان باشند، ممکن است از ایدئولوژی رژیم ایران حمایت کنند و در نتیجه وارد فعالیت‌های جاسوسی شوند.

این چهار عامل نه تنها به دلایل مالی و اجتماعی محدود نمی‌شوند، بلکه عواملی مانند کمبود احساس تعلق به کشور، عدم پایبندی به هویت ملی و بحران‌های شخصیتی نیز می‌توانند موجب شوند که برخی افراد به همکاری با دشمنان کشور خود روی آورند.

مورد موتی مامن و سایر متهمان

موتی مامن یکی از نمونه‌های بارز افرادی است که به دلایل مالی و عاطفی به همکاری با ایران کشیده شده است. مامن در شرایط سخت مالی و روانی قرار داشت و هنگامی که به ایران سفر کرد، از سوی مقامات ایرانی پیشنهاد‌هایی برای انجام مأموریت‌های حساس دریافت نمود. یکی از این مأموریت‌ها، برنامه‌ریزی برای ترور شخصیت‌های برجسته اسرائیلی بود.

پس از این که او وارد ایران شد، پیشنهاد‌های دیگری نیز به او داده شد که شامل جمع‌آوری اطلاعات و فعالیت‌های جاسوسی علیه اسرائیل می‌شد. به گفته مقامات اسرائیلی، افراد در شرایط مشابه به سرعت به سمت این پیشنهاد‌ها سوق داده می‌شوند، زیرا انگیزه‌های مالی و عاطفی قوی‌تری دارند که آنها را از انجام این کار‌ها منصرف نمی‌کند.

تحقیقات در مورد این افراد نشان می‌دهد که برخی از آنها تن‌ها به دلیل بحران‌های مالی یا عاطفی به دام افتاده‌اند. این بحران‌ها می‌تواند شامل مشکلات خانوادگی، اختلافات عاطفی یا حتی بحران‌های روانی باشد. از سوی دیگر، عوامل ایدئولوژیکی نیز در برخی از این افراد نقش داشته است. به این معنا که افرادی که از ایدئولوژی‌های غالب در جامعه اسرائیل دور شده‌اند یا احساس می‌کنند که جایی در این جامعه ندارند، ممکن است به راحتی به سوی دشمنان اسرائیل کشیده شوند.

این تحقیقات همچنین نشان می‌دهند که عدم ثبات روانی و احساس بی‌ارزشی در میان برخی از این افراد می‌تواند عاملی مهم در کشش آنها به سوی چنین فعالیت‌های جاسوسی باشد.

در نهایت، مسئله همکاری با دشمن و تبدیل شدن به جاسوس نه تنها نتیجه شرایط اقتصادی و مالی است، بلکه به جنبه‌های روانشناختی، اجتماعی و حتی ایدئولوژیک نیز بستگی دارد. این مسئله از آنجا که به امنیت ملی و هویت کشور‌ها مرتبط است، به شدت مورد توجه قرار دارد و نشان‌دهنده پیچیدگی‌های نهفته در دل این موضوع است.

با توجه به این موارد، مقامات امنیتی و قضائی اسرائیل در حال بررسی دقیق این پرونده‌ها هستند و به‌طور ویژه به تحقیق در مورد کسانی می‌پردازند که ممکن است به دلیل شرایط خاص خود به همکاری با ایران کشیده شده باشند.