اگر در مورد برنامه غذایی نوزاد خود نگران هستید، شما تنها نیستید. سؤالاتی مانند “یک نوزاد چقدر باید بخورد؟” و “چند بار نوزادان باید غذا بخورند؟” جزء نگرانی‌های رایج در بین والدین است. نوزاد در سال اول بیشتر از هر زمان دیگری در زندگی رشد خواهد کرد، به طوری که وزن او تا پنج ماهگی دو برابر و تا پایان سال اول سه برابر خواهد شد. بنابراین مهم است که به نوزاد غذایی بدهید که نیازهای رشد او را تأمین کند.
در ماه‌های اول زندگی، تعداد دفعات تغذیه با شیر بیشتر است و نوزادان هر دو تا سه ساعت شیر می‌خورند. تا دو ماهگی، نوزادان هر سه تا چهار ساعت شیر می‌خورند و تا شش ماهگی، فاصله بین وعده‌های غذایی به چهار تا پنج ساعت می‌رسد.
خواه شیر مادر بدهید یا شیر خشک، برای اطمینان از اینکه نوزاد به اندازه کافی غذا می‌خورد، باید به موارد زیر توجه کنید:
- نوزاد باید به طور منظم و چند بار در روز غذا بخورد.
- نوزاد باید پس از هر وعده غذایی احساس سیری کند.
- نوزاد باید در طول روز به اندازه کافی ادرار کند و مدفوع داشته باشد.
- وزن نوزاد باید به طور مرتب افزایش یابد.
تغذیه با شیر مادر
بر اساس تحقیقات انجام شده، بهترین روش تغذیه نوزاد، تغذیه تقاضایی است. اگرچه شروع تغذیه با شیر مادر ممکن است در ابتدا چالش برانگیز باشد، اما این روش یک سیستم خودکفا و هوشمند است. وقتی نوزاد شروع به مکیدن می‌کند، این عمل باعث تحریک تولید شیر در سینه‌های مادر می‌شود تا مقدار مناسب شیر برای نیازهای غذایی کودک تولید شود. با این حال، اندازه‌گیری دقیق میزان مصرف شیر مادر دشوار است. خوشبختانه، دستورالعمل‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد آیا نوزاد به اندازه کافی غذا می‌خورد یا خیر. به دنبال نشانه‌های گرسنگی مانند آوردن دست به دهان، میل به مکیدن و بی‌قراری باشید.
در روزهای ابتدایی پس از تولد، نوزادان معمولاً فقط تا ۱۵ سی سی شیر اولیه (کلستروم) در هر وعده غذا می‌خورند. در روزهای بعد، این مقدار افزایش می‌یابد. چند هفته پس از تولد، وقتی شیر مادر کامل می‌شود، نوزاد احتمالاً در هر وعده ۶۰ تا ۹۰ سی سی شیر می‌خورد.
تغذیه با شیر خشک
یکی از مزیت‌های استفاده از شیر خشک این است که والدین می‌توانند مقدار دقیق شیر مصرفی نوزاد را اندازه‌گیری کنند. در هفته اول زندگی، نوزادان باید تقریباً ۳۰ تا ۶۰ میلی‌لیتر در هر وعده غذا مصرف کنند.
علائم آمادگی برای شروع غذاهای جامد عبارتند از: مهارت در گرفتن اشیاء، کنترل سر و گردن، و از بین رفتن رفلکس بیرون انداختن که باعث می‌شود کودک غذا را از دهان بیرون بیندازد. باید توجه داشت که حتی پس از شروع غذاهای جامد، شیر مادر یا شیر خشک همچنان منبع اصلی تغذیه نوزاد تا سن یک سالگی باقی می‌ماند.
پس از اولین سال تولد، بیشتر کالری‌های دریافتی باید از غذاهای خرد شده و جامد باشد. برای تأمین نیازهای کلسیم، در طول وعده‌های غذایی و میان‌وعده‌ها شیر کامل به کودک بدهید.
نشانه‌های کلی
نوزادان معمولا در هفته‌های اول زندگی وزن قابل توجهی اضافه می‌کنند. پزشک کودک می‌تواند با بررسی نمودار رشد، به شما بگوید که آیا نوزادتان به اندازه کافی وزن اضافه می‌کند یا نه. یک نوزاد سالم باید روزانه چندین پوشک کثیف داشته باشد. البته تعداد دقیق پوشک‌ها بسته به سن نوزاد متفاوت است. نوزادانی که به اندازه کافی تغذیه می‌شوند، معمولا فعال، هوشیار و راضی هستند. نوزادانی که سیر هستند، بهتر می‌خوابند و کمتر بی‌قرار هستند.
نشانه‌های خاص برای نوزادانی که شیر مادر می‌خورند:
نرم شدن سینه‌ها بعد از شیردهی، اگر بعد از شیردهی سینه‌هایتان نرم‌تر شد، یعنی نوزادتان شیر کافی کشیده است. آرام شدن نوزاد بعد از شیردهی، نوزادانی که سیر می‌شوند، معمولا آرام و راضی هستند. تعداد دفعات شیردهی در نوزادان متفاوت است، اما به طور کلی، نوزادان تازه متولد شده هر 2 تا 3 ساعت یکبار به شیر نیاز دارند.
نشانه‌های خاص برای نوزادانی که شیر خشک می‌خورند:
اگر نوزادتان شیشه شیر را به طور کامل خالی می‌کند، نشان می‌دهد که سیر شده است. نوزادانی که سیر هستند، معمولا گریه نمی‌کنند.
چه زمانی باید نگران تغذیه کودک باشیم؟
اگر نوزادتان علائم زیر را نشان داد، ممکن است به اندازه کافی تغذیه نشود و بهتر است با پزشک مشورت کنید:
- کاهش وزن یا عدم افزایش وزن مناسب
- بی‌حالی و بی‌قراری مداوم
- کمبود آب بدن (دهان خشک، گریه بدون اشک)
- تعداد کم پوشک کثیف
توجه: این نشانه‌ها تنها راهنمایی کلی هستند و ممکن است در هر نوزادی متفاوت باشد. برای اطمینان از سلامت و تغذیه مناسب نوزادتان، حتما به طور مرتب با پزشک کودک خود مشورت کنید.
کلام آخر
شیردهی به تقاضا به نوزادتان اجازه دهید تا هر زمان که گرسنه است، شیر بخورد. از سنین مشخص شده، می‌توانید به تدریج غذاهای مکمل را به رژیم غذایی نوزادتان اضافه کنید. اگر در مورد تغذیه نوزادتان سوال یا نگرانی دارید، با یک متخصص تغذیه کودک یا پزشک مشورت کنید.
source