سازمان‌های مختلفی در همه کشور‌های جهان وجود دارند که بر کیفیت و ترکیبات مواد غذایی عرضه شده به بازار نظارت می‌کنند. این سازمان‌ها معمولا مسئولیت حفظ جان شهروندان را بر عهده می‌گیرند. در واقع به‌اعتبار همین سازمان‌ها است که افراد هنگام خرید از فروشگاه چندان به خود نگرانی راه نمی‌دهند. هرچند کشف یک حقیقت ترسناک در مورد شکلات باعث شده است که در این زمینه تردید ایجاد شود.

یک حقیقت ترسناک که فقط به شکلات محدود نمی‌شود

شکلات تلخ یا تخته‌ای محبوبیت بسیار زیادی در گروه‌های سنی مختلف دارد. به‌همین‌خاطر دانشمندان دانشگاه جورج واشینگتن تصمیم گرفتند بیش از ۷۰ محصول مبتنی بر شکلات تلخ را که در فروشگاه‌های مختلف از جمله آمازون، GNC و Whole Foods Market موجود بود بررسی کنند.

پژوهشگران حوزه پزشکی و سلامت می‌خواستند ببینند که آیا فلزات سنگین سرب، کادمیم و آرسنیک در این محصولات وجود دارد یا خیر. نتایج نشان داد که در بیش از ۴۳ درصد از محصولات موجود سطح فلز سرب بیشتر از مقدار استاندارد بود. همچنین در ۳۵ درصد از محصولات سطح کادمیم پژوهشگران را شوکه کرد. متاسفانه این حقیقت ترسناک از خریداران شکلات تلخ پنهان شده بود.

از آنجایی که سازمان غذا و دارو آمریکا در مورد مقدار مجاز فلزات سنگین در مواد خوراکی سکوت کرده است، پژوهشگران از قانون Prop ۶۵ کالیفرنیا در این زمینه استفاده کردند. در واقع سازمان غذا و دارو آمریکا فقط در مورد محصولات ارائه شده برای کودکان محدودیت‌هایی را وضع کرده است. بر اساس قانون کالیفرنیا میزان فلزات سنگین موجود در مواد خوراکی گوناگون نباید از ۰.۵ میکروگرم در روز فراتر رود.

طبیعتا رژیم غذایی افراد با همدیگر فرق دارد و نمی‌توان میزان مصرف روزانه شکلات تلخ در افراد را مشخص کرد. به‌همین‌خاطر دانشمندان میزان مصرف توصیه‌شده در هر وعده که پشت شکلات‌های مختلف نوشته شده بود را معیار قرار دادند. نتایج یک حقیقت تلخ را در مورد شکلات تلخ آشکار کردند. در برخی محصولات خیچ خبری از فلزات سنگین نبود؛ اما در برخی دیگر به‌صورت میانگین ۳/۳۱۶ میکروگرم فلز سنگین در هر وعده قرار داشت.

مسئله اینجاست که شرایط در مورد کادمیم که به‌عنوان یک عامل سرطان‌زا شناخته می‌شود، بسیار بدتر بود. به‌طورکلی اگر فرد روزانه در معرض ۴.۱ میکروگرم کادمیم قرار بگیرد، مشکل خاصی ایجاد نمی‌شود؛ اما میزان کادمیم موجود در شکلات‌های تلخ بازار بین ۰.۲۹ تا ۱۴.۱۲ میکروگرم متفاوت بود. هرچند خوشبختانه هیچکدام از محصولات موجود بیشتر از میزان مجاز آرسنیک نداشتند.

راهکار مقابله با فلزات سنگین در شکلات

دانشمندان بر این باور هستند که با توجه به میزان متفاوت فلزات سنگین در شکلات‌های تلخ، تنها راهکار محدود کردن مصرف است. با توجه به این حقیقت ترسناک در مورد شکلات افراد نباید مقدار زیادی شکلات بخورند. در واقع مصرف ۲۸ گرم شکلات در روز یا ۵۶ گرم شکلات به‌صورت یک روز در میان ایمن تلقی می‌شود.

کشف این حقیقت ترسناک در مورد شکلات باعث شد که یک پرسش مهم مطرح شود. چطور می‌توانیم از فلزات سنگینی همچون سرب در غذای خود اجتناب کنیم؟ به‌باور دانشمندان نمی‌توان فلزات سنگین را به‌صورت کامل از رژیم غذایی حذف کرد. پژوهش‌های منتشر شده در اخبار علمی اثبات کرده‌اند که در برنج، ماهی، میوه و سبزیجات مقادیر گوناگونی از فلزات مختلف وجود دارد.

به‌طور کلی بدن انسان می‌تواند میزان مشخصی از فلزات سنگین را از طریق عرق یا ادرار دفع کند. هرچند وقتی میزان فلزات از حد مشخصی فراتر می‌رود، در قسمت‌های مختلف بدن جمع شده و به اندام‌های اصلی آسیب وارد می‌کنند. به‌همین‌خاطر افراد باید تا جایی که می‌توانند میزان فلزات سنگین دریافتی خود را کاهش دهند. هرچند مشکل اینجاست که افراد عادی به تجهیزات مختلف برای ارزیابی میزان فلزات سنگین موجود در مواد خوراکی دسترسی ندارند.

دانشمندان معتقد هستند که پس از کشف این حقیقت ترسناک در مورد شکلات تنها راه باقیمانده ایجاد تنوع گسترده در رژیم غذایی است. تنوع در مواد غذایی مصرفی و برند‌های مورد استفاده می‌تواند از شما در برابر مسائل مختلف از جمله فلزات سنگین محافظت کند.

فریبی به‌نام محصولات ارگانیک

در پژوهش منتشر شده برند‌های مختلفی مورد بررسی قرار گرفته بودند؛ اما در نتایج نهایی اسمی از این برند‌ها منتشر نشد. دانشمندان تصور می‌کنند که انتشار اسامی برند‌ها می‌تواند باور اشتباهی را در جامعه رواج دهد. از طرفی ممکن است میزان سالم بودن محصولات یک برند با همدیگر فرق داشته باشند و از طرفی دیگر ممکن است برای مدت طولانی چک سفید امضا به یک برند داده شود.

با همه این‌ها جالب است بدانید که حقیقت ترسناک کشف شده در مورد شکلات بیشتر به محصولات ارگانیک مربوط بود. در واقع در شکلات‌های به‌اصطلاح ارگانیک مقادیر بیشتری از کادمیم و سرب دیده می‌شد. این روز‌ها مردم سرتاسر جهان با این تصور که محصولات ارگانیک طبیعی‌تر و سالم‌تر هستند، علاقه روز افزونی به آن‌ها پیدا کرده‌اند. گرچه واقعیت اینجاست که هرگز محصولات ارگانیک در رابطه با میزان سرب، کادمیم و آرسنیک ارزیابی نمی‌شوند.

پژوهش اشاره شده یک حقیقت ترسناک و بسیار مهم را در رابطه با شکلات کشف کرده است؛ اما یک سوال مهم‌تر نیز بی‌پاسخ باقی می‌ماند. اینکه چطور و در چه مرحله‌ای فلزات سنگین وارد شکلات تلخ شده‌اند و آیا لزوما شرکت‌های مختلف در این زمینه مقصر هستند یا خیر. خوشبختانه پژوهش‌های پیشین به این سوال پاسخ داده بودند. ظاهرا کادمیم و سرب می‌توانند از طرق مختلف وارد شکلات تلخ شوند.

در رابطه با کادمیم می‌توان گفت که بخش زیادی از آن توسط خود گیاه و از طریق خاک جذب می‌شود. هرچند که سرب می‌تواند در مراحل مختلف از برداشت و خشک کردن دانه‌های کاکائو گرفته تا بخش پردازش اضافه شود. با همه این‌ها برخی پژوهشگران انتقاداتی را به نتایج نهایی وارد می‌دانند. به‌باور آن‌ها قانون کالیفرنیا رویکردی بسیار محافظه‌کارانه در زمینه فلزات سنگین دارد.

در واقع اگر ما میزان سمی بودن یک فلز را به‌عنوان معیار در نظر بگیریم، اگر محصولات موجود در بازار از آزمایش نهایی سربلند بیرون می‌آیند. در این حالت دیگر نمی‌توان از کشف یک حقیقت ترسناک در مورد شکلات تلخ صحبت کرد. با توجه به اختلاف‌نظر موجود به‌نظر می‌رسد فعلا بهترین کار ایجاد تنوع در رژیم غذایی و استفاده از برند‌های مختلف باشد.