مسئله مبدأ، مقصد و مسیریابی دقیق برای عزیمت میان این دو نقطه همواره موضوعی حیاتی در زندگی بشر بوده و نقشی تعیین‌کننده را در بقای انسان ایفا کرده است. در زمان‌هایی بسیار دور انسان شکارچی-گردآورنده در پی یافتن مواد غذایی ناگزیر مجبور به ترک پناهگاه خود برای حرکت به مقصدی نامعلوم می‌شد و چنانچه در هنگام بازگشت به پناهگاه و قبیله به اشتباهی محاسباتی در انتخاب مسیر درست دچار می‌گشت، بقای خود را به مخاطره می‌انداخت. بعدها و در طول سالیانی دراز انسان برای حل مسئله‌ی بغرنج جهت‌یابی و مسیریابی ابزارهای مختلفی را کشف کرد: از قطب‌نما و اسطرلاب و نقشه‌هایی مختلف گرفته تا تلسکوپ، عمق‌یاب صوتی، سیستم موقعیت‌یابی جهانی و در آخر ماهواره‌هایی مدرن و پیشرفته همگی برای حل معضل مسیریابی نقش بسزایی را ایفا کرده و به انسان در دستیابی به جایگاه کنونی او کمک فراوانی کردند. اکنون به مدد دستاوردهای فزاینده‌ی فناوری، مسیریابی دقیق دیگر مانند گذشته مهارتی دشوار نبوده و دغدغه‌ی بزرگی برای انسان قرن ۲۱ نیست، چراکه انجام این کار پیچیده به سادگی و با نصب اپ‌هایی موبایلی برای همگان مقدور گشته است. در ایران نیز اپ‌های مسیریاب فارسی متعددی وجود دارند که با نقشه‌هایی دقیق، مسیریابی در پیچیده‌ترین شبکه‌های جاده‌ای کلان‌شهرهای کشور را به کاری آسان مبدل کرده‌اند. در ادامه این مطلب به معرفی و مقایسه سه مورد از برترین اپ‌های مسیریاب فارسی و خارجی یعنی نشان، بلد و ویز فارسی خواهیم پرداخت و مزایا و معایب هریک را برای شما بازگو خواهیم کرد.
نشان؛ راهکاری هوشمندانه برای کشف میان‌برها و مسیرهای کم‌ترافیک
نشان را باید رقیب قابل‌احترام و سرسختی برای اپ‌های سرشناسی نظیر ویز و گوگل مپ دانست؛ اپی بومی و وطنی با قابلیت‌هایی بی‌شمار که توانسته است اعتماد از دست رفته پروژه‌های ناموفق اپ‌هایی وطنی را بازیابد و به اپی پرطرفدار و محصولی کارآمد برای مسیریابی در مناطق مختلف کشور مبدل گردد. اما مزیت اصلی و ویژگی متمایز نشان در مقایسه با دیگر رقبا چیست؟ در پاسخ باید گفت که نشان برخلاف دیگر اپ‌هایی که از نقشه‌های گوگل بهره می‌برند، از نقشه‌های شخصی‌سازی شده‌ی متن باز OSM برای مسیریابی استفاده می‌کند و وابسته به نقشه‌های گوگل نیست. داده‌های این نقشه‌ها (OSM) به طور مداوم در حال به‌روزرسانی و ویرایش است و توسط داوطلبانی که در تکمیل جزئیات نقشه مشارکت دارند، فراهم می‌شود. بنابراین رانندگان با نصب اپ نشان برای ایفون می‌توانند با ارائه‌ی داده‌هایی سودمند در ویرایش نقشه مسیرهایی که از آن گذر می‌کنند، سهیم شوند و به بهبود کیفیت و افزایش دقت نقشه کمک شایانی رسانند. اما مزایای استفاده از نشان صرفاً به دسترسی به نقشه‌هایی متن باز و قابل ویرایش محدود نمی‌شود، این مسیریاب هوشمند قادر است اطلاعاتی ضروری نظیر وقوع تصادفات جاده‌ای و محل استقرار پلیس راهور و دوربین کنترل سرعت را در طول مسیری که در پیش روی دارید، با سخنگویی فارسی‌زبان به شما گزارش دهد. نمایش اماکن پرکاربرد رفاهی و خدماتی (سینما، پارک، سرویس بهداشتی، مسجد، پمپ بنزین و..)، برخورداری از سخنگویی فارسی، نمایش آلودگی هوا، رابط کاربردی جذاب، ساده و فاقد هرگونه پیچیدگی برای استفاده با هر سطحی از دانش نرم‌افزاری، نمایش نقشه در حالتی دو بعدی، سه بعدی و شب و روز، جستجوی آدرس مقصد با دستیار صوتی و در آخر حجم بسیار اندک در مقابل امکاناتی بسیار از ویژگی‌های کاربردی و متعددی است که نشان را به مسیریابی متمایز و رقیبی شایسته برای نمونه‌های خارجی مبدل کرده است.
ویز فارسی؛ ابزاری قابل‌اتکا در یافتن بهترین مسیر منتهی به مقصد
بعید است راننده باشید و با ویز آشنایی نداشته باشید؛ مسیریابی بسیار پرطرفدار که بر مبنای GPS یا همان سیستم موقعیت‌یاب جهانی کار و از سامانه‌ی ناوبری گام به گام (Turn-by-turn navigation) استفاده می‌کند. این نرم‌افزار کاربردی در سال ۲۰۰۶ به عنوان پروژه‌ای عام‌المنفعه با هدف ایجاد پایگاه نقشه‌برداری رقومی رایگان تأسیس و بعدها توسط شرکت گوگل خریداری شد. اگرچه ویز و نقشه گوگل هر دو توسط شرکتی یکسان اداره می‌شوند و رویکردهایی مشابه و شباهت‌های زیادی با یکدیگر دارند، تفاوت‌های جزئی آن‌ها در چگونگی مسیریابی برای رانندگان (یافتن برترین و کوتاه‌ترین مسیرهای جایگزین در زمان مواجهه با موانعی نظیر تصادف یا ترافیک) و رابط کاربری مختلف موجب شده است که در رقابتی تنگاتنگ با یکدیگر قرار گیرند. شاید تنها نقطه‌ی ضعف این اپ در طی این سال‌ها عدم پشتیبانی از زبان فارسی بوده است که به تازگی و در آخرین نسخه‌ی ویز فارسی برای ایفون این قابلیت نیز افزوده شده است تا رانندگان ایرانی قادر به استفاده از تمام امکانات و ظرفیت‌های موجود در این مسیریاب سودمند باشند. ویز با انبوهی از قابلیت‌هایی مختلف قادر است به شما در مسیریابی دقیق برای صرفه‌جویی در وقت و انرژی و پرهیز از انتظار در ترافیک، استهلاک خودرو و اتلاف سوخت کمک فراوانی برساند. وجود امکاناتی از قبیل: برآورد زمان تقریبی سفر، اعلام مکان‌هایی مهم و کلیدی نظیر پمپ بنزین و سرویس بهداشتی، هشدار در زمان انتخاب مسیری اشتباه، سخنگوی فارسی زبان با دو لهجه‌ی فارسی و آذری و ارائه‌ی گزارشی پیوسته از تصادف‌ها، محل استقرار پلیس راهور، دوربین‌های کنترل سرعت و نقاط حادثه‌خیز و در نهایت انتخاب برترین مسیر پیش‌رو جهت دسترسی به مقصد از قابلیت‌های بی‌شماری است که ویز فارسی به شما ارائه می‌دهد.
بلد؛ راهنمایی کاربلد در مسیریابی هوشمند برای دور زدن ترافیک
بلد نیز مانند نشان تلاشی است درخور تقدیر برای پایان دادن به انحصار گوگل مپ و ویز در بازارچه اپ‌های موبایل ایرانی؛ اپی کاربردی با تنوع قابل‌قبولی از امکانات مسیریابی که توانسته است نیاز کاربران ایرانی را به مسیریابی دقیق و هوشمند برطرف کند و ذهنیت منفی غالب بر جامعه از اپ‌هایی بومی را دگرگون سازد. این مسیریاب پرطرفدار نیز مانند نشان از قابلیت‌های مختلفی رونمایی کرده که ممکن است برای کاربر ایرانی بسیار کاربردی باشد: از نمایش اطلاعات ترافیک به صورت زنده و تخمین تقریبی زمان دسترسی به مقصد گرفته تا گزارش دوربین‌های کنترل سرعت و محل استقرار پلیس راهور، پکیج جامعی از ابزارهای موردنیاز برای مسیریابی دقیق و کارآمد در بلد گنجانده شده است. گرچه بلد مزایای بی‌شماری را به رانندگان ارائه می‌دهد، صرفاً برای مسیریابی با خودرو طراحی نشده و به عابران پیاده نیز اطلاعاتی بسیار سودمند نظیر محل استقرار نزدیک‌ترین ایستگاه‌های حمل و نقل عمومی، کافی‌شاپ‌ها، رستوران‌ها و دیگر مراکز رفاهی و گردشگری را ارائه می‌دهد. مسیریاب بلد برای ایفون به دستیار صوتی کارآمدی با دو لهجه‌ی آذری و فارسی نیز مجهز شده که ضمن مسیریابی دقیق قادر است نام تمام معابر و خیابان‌ها را به فارسی روان در هنگام رانندگی بیان کند. تماشای نقشه ماهواره‌ای ایران با جزئیاتی زیاد، مسیریابی هوشمند با در نظر گرفتن طرح‌هایی نظیر زوج و فرد و کاهش آلودگی هوا، ارائه‌ی نقشه دقیقی از مراکز درمانی و خدماتی مختلف با دقتی مثال‌زدنی در سطح نمایش پلاک ساختمان‌ها (در حال حاضر در پایتخت) و رصد دقیق آلودگی هوا از پایگاه‌های کنترل پایش آلودگی مستقر در نقاط مختلف تهران از دیگر خدماتی است که مسیریاب بلد به کاربران خود ارائه می‌دهد. مسیریاب بلد نیز مانند دیگر مسیریاب‌ها در دو نسخه اندروید و iOS در دسترس است اما متأسفانه به دلیل محدودیت‌های تحمیلی شرکت اپل دانلود این اپ در اپل استور برای کاربران ایرانی مقدور نیست، بنابراین برای نصب این اپ باید به بازارچه سیبچه که اولین بازارچه تخصصی نرم‌افزارهای موبایلی بستر iOS محسوب می‌شود، مراجعه کرده و این مسیریاب و دیگر اپ‌های ایرانی را نصب کنید و با تهیه اشتراک سیبچه و پرداخت مبلغی اندک، به این اپ و دیگر اپ‌های بومی دسترسی همیشگی و مستمری داشته باشید.
مقایسه مسیریاب‌های نشان، ویز فارسی و بلد
مسیریاب ویز به علت سابقه‌ی درخشانی که پیش از ظهور مسیریاب‌های فارسی به بازار داشته، بیش‌تر مورد اقبال ایرانیان قرار گرفته و توانسته سهم بزرگی از بازار مسیریابی در ایران را به خود اختصاص دهد. اما مسیریاب‌های نشان و بلد به رغم تبلیغاتی گسترده و امکاناتی بی‌شمار کماکان مورد بی‌توجهی اقشار مختلف جامعه قرار دارند، چراکه برخی رانندگان هنوز دلیل موجهی برای مهاجرت به مسیریاب‌هایی وطنی، به ویژه زمانی که ویز فارسی نیز انتشار یافته است، ندارند. اما باید گفت که مسیریاب بلد از نظر فنی تفاوت چندانی با ویز فارسی ندارد، زیرا هر دو از کلان داده‌های گردآوری شده از موقعیت‌یاب‌هایی جغرافیایی برای مسیریابی و نمایش ترافیک زنده بهره می‌گیرند و مسیریاب نشان نیز با بهره‌گیری از داده‌های نقشه‌های شخصی‌سازی شده‌ی متن باز سعی در ارائه‌ی خدماتی بهتر با خودکفایی از نقشه‌های گوگل و عرضه‌ی نقشه‌‌ای دقیق و بومی‌سازی شده برای ایرانیان کرده است. از نظر ویژگی‌ها و قابلیت‌ها نیز نشان و بلد تفاوت زیادی با نمونه‌های خارجی خود یعنی ویز فارسی و گوگل مپ ندارند و چه بسا با ارائه‌ی امکانات کاربردی و مفیدی مانند نمایش اطلاعات دقیق مراکز درمانی و واکسیناسیون از طریق داده‌های گردآوری شده‌ی کاربران در کوچک‌ترین مقیاس ممکن یعنی پلاک ساختمان (در مسیریاب بلد) و افزونه‌هایی کارآمد و سخنگوهایی گوناگون (در مسیریاب نشان) به هموطنان ایرانی، عملکرد بهتری را نسبت به ویز فارسی به نمایش گذاشته‌اند.
/
پایان رپورتاژ